Land moet van kabinet sneller weerbaar zijn tegen oorlog en andere dreigingen

Het kabinet wil Nederland sneller weerbaarder maken tegen een grootschalig gewapend conflict of andere crises, zoals watersnood, een pandemie of een langdurige uitval van 'vitale processen'. Het gaat ook om pogingen vanuit het buitenland om de Nederlandse samenleving te ontwrichten, voor onrust te zorgen of economische schade toe te brengen.

Aan een lange tijd van zo'n 80 jaar vrede is het bewustzijn van de kans op een oorlog weggezakt, zegt minister Van Weel van Justitie en Veiligheid. Hij heeft samen met minister Brekelmans van Defensie een uitgebreid plan gepresenteerd over de 'weerbaarheidsopgave' van Nederland. De minister benadrukt dat Nederlanders in de Koude Oorlog ook extra eten en water in huis hadden. "De weerbaarheid kan een stuk beter."

Water

Burgers worden aangeraden om een noodpakket in huis te hebben voor het geval dat de elektriciteit uitvalt, er geen wifi meer is en geen water meer uit de kraan komt. De overheid gaat die pakketten overigens niet betalen, omdat het ook een verantwoordelijkheid is van mensen zelf. "Behalve individuen moeten ook bedrijven en gemeenten crisisscenario's maken om zich voor te bereiden op het ergste", aldus minister Brekelmans van Defensie.

Door de Russische agressie is de internationale veiligheid in "hoog tempo" verslechterd, benadrukt het kabinet. Nederland is al doelwit van dagelijkse cyberaanvallen, spionage en sabotage. Als Nederland weerbaarder wordt, zal dit ook landen als Rusland en China afschrikken, denkt Brekelmans.

Noodzaak

Al langer hamert het kabinet op het vergroten van de weerbaarheid, soms naar aanleiding van cyberaanvallen waarvan het vermoeden bestaat dat Rusland er achter zit. In het regeerprogramma van het kabinet-Schoof werd al uitgebreid ingegaan op de noodzaak om Nederland zowel maatschappelijk als op militair gebied weerbaarder te maken. Alle ministeries moeten nu plannen maken om te zorgen dat het land op allerlei terreinen goed voorbereid is. Ook komt er in 2025 een landelijke campagne om alle burgers te vertellen wat ze zelf kunnen doen om zich klaar te maken voor dreigingen.

Minister Brekelmans zegt dat Nederland nog niet in oorlog is, "maar ook niet meer in vrede". "In deze grijze zone moeten we ons verdedigen tegen hybride aanvallen en onze militaire paraatheid te vergroten." Bij een oorlog is het belangrijk dat de Nederlandse economie blijft draaien en de overheid "overheid blijft".

Minister Van Weel maakt duidelijk dat haast geboden is. "We moeten een sprint inzetten zodat we als samenleving schokken die gaan komen, kunnen opvangen."