Uiterst rechtse populist verrassend aan kop bij presidentsverkiezingen Roemenië
Een uiterst rechtse onafhankelijke kandidaat gaat onverwachts aan kop in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen in Roemenië. Calin Georgescu is een pro-Russische anti-NAVO-politicus en een bewonderaar van de vooroorlogse antisemitische fascistenleider Corneliu Zelea Codreanu. Hij noemde Codreanu en ook WO II-dictator Ion Antonescu, die de Roemeense Holocaust overzag, nationale helden.
De winst van Georgescu is een verrassing, omdat hij in de laatste peilingen voor de verkiezingen maar op zo'n 5 procent stond. In de exitpoll die gisteravond na het sluiten van de stembureaus werd gepubliceerd, kwam hij uit op de derde plek. Maar uit de voorlopige resultaten van de presidentsverkiezingen blijkt dat hij uiteindelijk zo'n 23 procent van de stemmen heeft binnengehaald.
Hij staat daarmee bijna 4 procentpunt voor op de centrumrechte Elena Lasconi en de sociaaldemocratische premier Marcel Ciolacu, die nek aan nek gaan voor de tweede plek. Lasconi lijkt daarbij op Ciolacu uit te lopen.
Tweede ronde
Omdat geen van de kandidaten een meerderheid haalde, gaan de twee politici met de meeste stemmen naar de tweede ronde. Die is op 8 december. Huidig president Klaus Iohannis is inmiddels bijna 10 jaar aan de macht en kan niet opgaan voor een derde termijn.
Politiek commentatoren in het Oost-Europese land spreken van een historische situatie. Nooit eerder heeft een kandidaat zoveel beter gepresteerd dan vooraf werd verwacht in de peilingen.
Behalve de beslissende ronde in de presidentsverkiezingen in Roemenië zijn er ook parlementsverkiezingen op komst. Roemenen gaan komende zondag naar de stembus voor een nieuwe regering. De hoge inflatie en militaire steun aan buurland Oekraïne zijn belangrijke verkiezingsthema's.
De 62-jarige Georgescu is een uitgesproken criticus van de Europese Unie. Hij was voorheen lid van de nationalistische oppositiepartij AUR. Twee jaar geleden stapte hij op nadat een hooggeplaatst partijlid had gezegd dat diens pro-Russische en anti-NAVO-standpunten het imago van de partij hadden beschadigd. Georgescu zei in een interview dat Roemenië het meest gebaat was bij "Russische wijsheid".
De politicus wordt in internationale media omschreven als een populist die vooral veel gebruik heeft gemaakt van sociale media als TikTok om zijn boodschap over te brengen. Georgescu presenteert zichzelf als de kandidaat voor mensen die het vertrouwen in het politieke establishment hebben verloren. Hij belooft onder meer perspectief voor boeren en wil dat het land minder afhankelijk wordt van de export.
