Van militair tot paralympisch judoka: 'Hoop het jongensboek af te sluiten met medaille'

• Anne van Eijk

  Volgt de Paralympische Spelen

Slechts één keer eerder stond er een Nederlandse judoka op de Paralympische Spelen: Sanneke Vermeulen won in 2008 brons in Peking. Daniël Knegt is de tweede in de historie en gaat zaterdag om de medailles strijden in Parijs. "Ik hoop het jongensboek af te sluiten met een medaille."

Dat jongensboek van de inmiddels 41-jarige De Knegt kent grofweg twee delen. Deel één loopt tot zijn 22ste, toen hij nog beroepsmilitair was. Op die leeftijd raakte hij bij een oefening in Frankrijk betrokken bij een ongeluk.

"We reden met een speciaal voertuig, een jeep, in de bergen. Onze chauffeur reed iets te hard naar rechts, waardoor de jeep kantelde." Knegt werd uit het voertuig geslingerd, dat vervolgens over zijn hoofd rolde.

"Mijn hoofd was verbrijzeld", vertelt Knegt. Hij lag 3,5 week in coma en verloor in die periode dertig kilo. "En dat was geen vet. Ik was er wel echt slecht aan toe."

Toen hij uit zijn coma ontwaakte, had Knegt de eerste dagen nog niet door dat hij blind was geworden. "Ik dacht dat het verband er nog omheen zat. Maar toen kwam er op een gegeven moment visite en zei ik: het verband gaat er zo af, dus dan kan ik jullie zien. Mijn vriendin zei op dat moment dat het verband nog maar op één oog zat."

Toen daalde het besef in dat hij echt niks meer kon zien. Hij was blind. Maar bij de pakken neerzitten deed hij niet. "Ik ben direct weer gaan sporten en begon met spinnen en krachttraining. Sporten werd de rode draad in mijn revalidatie. Het was levensreddend voor mijn geestelijke gesteldheid."

Begonnen op de tandem

Knegt begon met fietsen en er werd vrij snel een tandem geregeld. "Dat vond ik heel leuk, maar je bent daarbij wel afhankelijk van een piloot, iemand die voorop zit en wel kan zien. Toen die een keer had afgezegd, baalde ik enorm. Iemand riep op dat moment: dan ga je toch judoën, dan ben je van niemand afhankelijk."

"En dat was niet aan dovemansoren gericht", aldus Knegt, die zich vanaf dat moment op het judo focuste, een sport die volgens hem prima te doen is met een visuele beperking.

"De judomat is een veilige omgeving. En verder heb je alleen een judopak, een judoband en een leraar nodig die een beetje buiten de gebaande paden kan denken."

Knegt: "Als er tijdens de training oefeningen worden voorgedaan, word ik als lijdend voorwerp genomen, zodat ik ook direct weet wat de bedoeling is."

Ook tijdens wedstrijden is er weinig verschil ten opzichte van valide judo, alleen in het begin gaat het iets anders.

"Door je coach word je aan de kant van de mat gezet, dan pakt de scheidsrechter beide judoka's en begeleidt ze naar het midden. Dan pakken we elkaar direct vast en gaan we van start, terwijl bij valide judo de judoka's elkaar nog niet vasthebben aan het begin."

Knegt kan natuurlijk niet zien of hij zijn tegenstander op zijn rug of op zijn zij gooit, maar voelt meestal wel welke score een actie oplevert. "En anders wordt het ook altijd direct omgeroepen."

Alles zelf regelen

Parajudo is relatief onbekend. "Ik heb alles zelf moeten regelen, er was weinig ondersteuning", vertelt Knegt. Toch staat hij zaterdag op het hoogste podium: de Paralympische Spelen.

Daarmee heeft Knegt zijn doel bereikt, zegt hij. "Maar het zou natuurlijk wel fantastisch zijn om te stunten hier en een medaille te halen." De druk is er sinds zijn kwalificatie voor de Spelen in de +90 kilogram-klasse wel een beetje af. "Ik heb hier alles te winnen, niks te verliezen."

Alleen twijfelt hij een beetje of hij met goud nou wel zo blij zal zijn, grapt hij. "Want dan zit ik aan flink wat tatoeages vast", doelt hij op beloftes die hij heeft gedaan voor als hij paralympisch kampioen wordt.