Systemen bij overheidsdiensten plat door storing bij ministerie van Defensie
Door een storing in het IT-systeem van het ministerie van Defensie zijn verschillende overheidsdiensten getroffen. De storing veroorzaakte problemen bij onder meer hulpdiensten, de Kustwacht, de Koninklijke Marechaussee, DigiD, een aantal gemeentelijke diensten en de GGD. Bij een deel van de diensten zijn de problemen inmiddels weer verholpen.
Door de storing was de hele dag geen vliegverkeer mogelijk van en naar Eindhoven Airport. Inmiddels meldt de luchthaven dat de processen voor het hervatten van het vliegverkeer weer worden opgestart. In de praktijk betekent dit dat de luchthaven gaan kijken welke vliegtuigen als eerste kunnen vertrekken en welke passagiers door de veiligheidscontrole mogen. Eindhoven Airport is het civiele gedeelte van de militaire vliegbasis Eindhoven en valt daarom onder beheer van Defensie.
Hulpdiensten kregen als gevolg van de storing problemen met hun communicatie- en alarmeringssysteem, waardoor ze onderling moeilijker kunnen communiceren. Veiligheidsregio Utrecht meldt dat alle systemen binnen hun regio inmiddels weer werken zoals gebruikelijk. Andere veiligheidsregio's hebben nog niet gemeld dat hun systemen weer werken.
Al sinds 22.30 uur
Het lijkt erop dat de storing gisteravond al rond 22.30 uur begon. De oorzaak is nog onduidelijk. Ook is niet duidelijk of het gaat om een doelbewuste aanval of dat het gaat om een technisch probleem, al dan niet veroorzaakt door een menselijke fout. Het ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat omvang en impact nog in kaart worden gebracht.
Het kabinet doet nog geen uitspraken over de toedracht. Op de vraag wat de oorzaak is antwoordde premier Schoof: "Geen idee". Ook minister van Defensie Brekelmans wil niet speculeren over de oorzaak totdat die "met honderd procent zekerheid is vastgesteld". Brekelmans wil ook niet zeggen of uitgesloten is dat het een cyberaanval is.
Nationaal Cyber Security Centrum plat
Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) schreef eerder vandaag op X dat verschillende gebruikers van het datacenter en hun IT-diensten zijn getroffen. Hierdoor was het voor de overheidsorganisatie niet mogelijk om beveiligingsadviezen uit te sturen, wat bijvoorbeeld gebeurt als een kwetsbaarheid wordt gevonden in software. Inmiddels schrijft het NCSC dat de beveiligingsadviezen weer voor iedereen bereikbaar zijn.
Onafhankelijk techexpert Bert Hubert noemt het "heel opmerkelijk" dat de storing al zo lang duurt. "Gisteravond was al duidelijk dat dit een groot probleem was."
Hij vermoedt dat het gaat om een probleem met de software. "Er breken om de haverklap kabels, maar dan horen we altijd snel over plannen om ze te repareren. Daar horen we nu niets over."
We zijn veel te afhankelijk van een netwerk dat we niet binnen twaalf uur kunnen repareren, vindt hij. "Ik lees net dat het Nationaal Cyber Security Centrum niet in staat is om beveiligingsberichten te versturen. Hun hele kantoor is dus uit de lucht, omdat ze geen alternatieven hebben. Het is alsof de brandweer zegt dat ze niet kunnen komen blussen omdat de kazerne in brand staat."
P2000 en C2000
Volgens een woordvoerder van de veiligheidsregio Utrecht veroorzaakte de storing problemen met het alarmeringssysteem P2000 en het communicatiesysteem C2000. Via C2000 staan agenten op straat in verbinding met elkaar en met de meldkamer. Ook andere hulpdiensten die het netwerk gebruiken, waaronder de Kustwacht, boa's en de Koninklijke Marechaussee, hebben last van de storing.
Met P2000 kunnen meldkamers hulpverleners oproepen. Onder meer de brandweer, politie en ambulance zijn op het meldsysteem aangesloten.
In de Veiligheidsregio Utrecht werken alle systemen dus weer. Volgens een woordvoerder waren er geen problemen tijdens de storing. De hulpdiensten communiceerden tijdelijk telefonisch of via SMS.
Ook DigiD getroffen
Ook DigiD kampt met een storing. Het is niet duidelijk of die dezelfde oorzaak heeft. Mensen kunnen de dienst nog wel gebruiken, maar het is niet mogelijk om een SMS-code te ontvangen om mee in te loggen. Ook is het momenteel niet mogelijk om een DigiD-account aan te vragen.
Minister van Justitie Van Weel reageert dat het in het digitale tijdperk wel vaker voor zal komen dat cruciale systemen uitvallen door storingen. Hij vindt dat burgers en instellingen weerbaarder moeten worden tegen storingen als deze. Door betere cybersecurity, zoals het regelmatig maken van back-ups, kunnen situaties als deze worden voorkomen, aldus de minister.
