'IND zocht meldingen over fraude verblijfvergunningen niet uit'

De immigratiedienst IND kreeg sterke signalen van fraude bij het toekennen van verblijfsvergunningen, maar besloot die niet uit te diepen. NRC deed onderzoek naar zes verdachte toekenningen, die aan het licht zijn gebracht door twee klokkenluiders.

De krant schrijft onder meer over een interne melding over een Marokkaans-Nederlandse IND'er die een verblijfsvergunning bezorgde aan een Marokkaanse crimineel met een inreisverbod en tien veroordelingen op zijn naam. Ondanks bezwaren van de Nederlandse ambassade in Marokko werd de aanvraag goedgekeurd.

De crimineel werd eerder in Nederland 'ongewenst' verklaard en de Nederlandse ambassade in Rabat wilde het bijbehorende reisdocument niet uitreiken, omdat de crimineel internationaal signaleert staat en een 'zwaar inreisverbod' heeft.

Toch werd de aanvraag door de IND goedgekeurd en werd in het dossier genoteerd dat de betrokkene geen gevaar is voor nationale veiligheid en dat in het verleden ook niet was. De ambassade kon daardoor niet anders dan het reisdocument alsnog afgeven.

Schijnhuwelijk goedgekeurd

Ook schrijft NRC over een Turkse schijnhuwelijkszaak, waarin vaststond dat vervalste documenten waren gebruikt, maar die niet verder werden onderzocht. Eén van de klokkenluiders zocht contact met een hotel in Maastricht. De betrokkene had aangegeven dat hij daar had geslapen met zijn echtgenote. De hoteleigenaar liet weten dat het hotel nog niet bestond in het opgegeven jaartal en dat ook het opgegeven kamernummer niet bestaat.

Door de IND opgevraagde trouwfoto's zijn er volgens de betrokkene niet, "omdat die op een andere telefoon staan die is weggegooid". De klokkenluider keurt de aanvraag vervolgens af, maar na een bezwaar wordt de aanvraag alsnog goedgekeurd door een collega. De klokkenluider krijgt te horen dat ze zich niet met de zaak moet bemoeien.

In de klacht omschrijft de Turks-Nederlandse klokkenluider volgens NRC hoe de Marokkaans-Nederlandse medewerker al langer Marokkanen zou bevoordelen. Eerder hoort ze via een intern verslag van haar manager dat ze de zaak beter stil kan houden en dat Turken en Marokkanen in Nederland elkaar moeten helpen omdat ze "hetzelfde" zijn.

Alsnog onderzocht

De klokkenluiders hebben de verdachte toekenningen tevergeefs aangekaart bij de IND en de Integriteitscommissie van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Inmiddels heeft een bijzonder vertrouwenspersoon van het ministerie de zes dossiers van de klokkenluiders beoordeeld en de top van het ministerie ingelicht.

Zijn conclusies staan haaks op die van het IND en de Integriteitscommissie. Volgens de vertrouwenspersoon hebben de klokkenluiders "te goeder trouw en naar behoren" gehandeld. Ook biedt hij het duo rechtsbescherming aan. Daarnaast pleit hij voor nader onderzoek naar de vermoedens van fraude en corruptie bij de IND, waarbij ook moet worden gekeken naar zaken uit het verleden.

IND: geen bewijs

De IND laat de NOS weten niet op individuele zaken in te gaan. Wel is er na een melding over integriteitsschending intern onderzoek gedaan. Daaruit bleek dat de IND op een aantal momenten beter had moeten omgaan met de melding en zorg had moet dragen voor een duidelijke procedure.

De Integriteitscommissie concludeert volgens de IND dat het interne onderzoek door de immigratiedienst inhoudelijk voldoende duidelijkheid heeft opgeleverd en dat er geen bewijs is voor een misstand. Wel heeft de Integriteitscommissie na afronding van het onderzoek aangegeven dat er aanvullende informatie is. Naar aanleiding daarvan wordt er een nieuw onderzoek gestart.