Verdachten mishandelingen op zorgboerderij gingen grenzen over, zeggen ze zelf
De twee mannen die verdacht worden van het mishandelen van tien bewoners op hun zorgboerderij in Wedde geven toe grenzen over te zijn gegaan. Dat zeiden ze vandaag tijdens de eerste zitting van de strafzaak tegen hen in de rechtbank in Groningen.
In oktober 2022 kwam in een uitzending van het SBS-programma Undercover in Nederland van journalist Alberto Stegeman aan het licht hoe de bewoners van de zorglocatie structureel werden mishandeld en vernederd. De hoofdverdachten zijn de 37-jarige Michel K. en zijn schoonvader, de 63-jarige Paul W. Zij waren de leidinggevenden op de boerderij.
In slechts een paar dagen tijd verzamelde het team van Stegeman genoeg beeldmateriaal om het Openbaar Ministerie (OM) te overtuigen een inval te plegen. Met verborgen camera legde een medewerker van Stegeman vast hoe de bewoners, die allemaal ernstige verstandelijke of lichamelijke beperkingen hebben, lijfelijke straffen kregen voor 'fout gedrag'.
De misstanden waren destijds in de uitzending te zien:
Ook viel te zien hoe de bewoners stelselmatig werden gekleineerd en vernederd. In de rechtszaal werd vandaag duidelijk dat de situatie op de boerderij door oud-medewerkers in verhoren is beschreven "sadistisch", "psychopathisch" en "vernederend".
Er werden beelden getoond van hoe een bewoner in een bloembak werd geduwd en met een doos over zijn hoofd zat of lange tijd buiten moest zitten, als straf voor 'fout gedrag'. Ook werden er dreigementen geuit richting de cliënten.
Tijdens de zaak liepen de emoties voor de aanwezige familieleden soms hoog op. Sommigen verlieten de zaal om de beelden niet te hoeven zien.
Volgens de rechter viel het op dat zaken die voor mensen met een handicap normaal zijn, zoals kwijlen, harde geluiden maken of struikelen, door de verdachten werden gezien als wangedrag. De verdachten gaven toe soms te ver te zijn gegaan, maar benadrukten dat hun handelen in het belang van de bewoners was. Het doel was om de zelfredzaamheid van de cliënten te verhogen, verklaarden ze op de zitting.
Een voorval waarbij een bewoner die zich niet rustig hield tijdens het eten opzij werd gezet en een wasmand over zich heen kreeg, was volgens een van de verdachten "om de ontlasting op gang te brengen". Medisch onderbouwd was dat niet.
"Ik denk niet dat het een echte methode is, ik heb tegen de politie gezegd dat ik het de volgende keer niet zal doen", zei Paul W, die zijn gedrag onder meer toeschreef aan slaaptekort. Michel K. zei zich te schamen voor zijn handelen, maar verweet zijn gedrag ook aan slaaptekort.
Woensdag strafeis
Of de rechter hierin meegaat, moet nog blijken. Woensdag gaat de strafzaak verder. Dan komt het Openbaar Ministerie met de strafeis tegen de twee.
Het OM heeft ook onderzoek gedaan naar negen andere medewerkers van de boerderij. Vier van hen hoeven zich niet voor de rechter te verantwoorden, maar horen hun straf van het OM.
Vier andere personeelsleden zijn ook onderzocht, maar hun rol is door het OM beoordeeld als te klein, ondanks dat er toch genoeg bewijs zou zijn voor mishandelingen. Een vijfde medewerker hoeft niet voor de rechter te verschijnen, omdat door haar meldingen de zaak gestart kon worden.
