Nooit eens vreugde voor Conference League-finalist Fiorentina: 'Kunnen van iedereen verliezen'

• Frank Hettinga

  redacteur NOS Sport

Mai una gioia. Nooit eens vreugde, zeggen fans van de Italiaanse voetbalclub Fiorentina vaak. Maar na vanavond kan alles anders zijn, als Fiorentina in de finale van de Conference League voetbalt tegen het Griekse Olympiakos.

Opnieuw staat Fiorentina in de finale van het derde Europese voetbaltoernooi, net als vorig jaar. Toen verloor de club uit Florence na een late goal van West Ham United: 1-2. Weer geen prijs.

Ja, in een ver verleden wonnen De Paarsen, La Viola, twee keer de landstitel. In 1956 en 1969. Maar de laatste beker dateert alweer van ruim twintig jaar geleden, de Coppa Italia in 2001.

En daarom wordt het haast verheerlijkt in de Italiaanse stad dat Fiorentina eigenlijk nooit een prijs wint, zegt Frederick Mansell. De Amsterdamse documentairemaker is hartstochtelijk supporter van de nummer acht van de Serie A.

Sisyphus

Hij vergelijkt zijn supporterschap met het verhaal van Sisyphus uit de Griekse mythologie. Sisyphus daagde de Griekse goden uit en moest voor straf een steen de berg op rollen. En telkens als hij bijna boven was, rolde de steen pardoes weer naar beneden. Tot het einde der tijden.

"Soms denk je aan het begin van het seizoen nog: het gaat lukken dit jaar. Maar uiteindelijk rolt die steen dan toch weer naar beneden", lacht Mansell. "Zo is het leven nu eenmaal. Maar zo'n finale, dat is een moment waarop het tegendeel ineens bewezen kan worden."

Los van de schaarse successen hangt er een verdrietige stemming rond de club uit Florence. Afgelopen maart overleed de algemeen directeur Joe Barone plotseling op 57-jarige leeftijd aan een hartaanval. Barone was sinds 2019 directeur van Fiorentina.

Een volgende klap voor de club na de dood van international en Fiorentina-aanvoerder Davide Astori, die in 2018 op 31-jarige leeftijd dood werd gevonden in zijn hotelbed.

Hun overlijden speelt een grote rol in de finale van woensdagavond, denkt Willem Haak, kenner van het Italiaanse voetbal. "Fiorentina is twee keer hard getroffen. Dat hakt er wel in. Eerst de aanvoerder, nu de algemeen directeur. Als ze de Conference League winnen, gaan de gedachten zeker eventjes naar Astori en ook naar Barone."

"Barone was een Amerikaans-Italiaanse directeur die naar voren was geschoven door de nieuwe eigenaar, ook een Amerikaan, Rocco Commisso. Samen hebben ze de club weer naar de Italiaanse subtop teruggebracht." Hun beeltenis hangt in de kleedkamer.

Wel verkochten ze de beste spelers (en kinderen van de club) aan de aartsrivaal. Federico Chiesa en Dusan Vlahovic vertrokken beiden in totaal voor zo'n 120 miljoen naar Juventus. Federico Bernadeschi had die stap ook al gemaakt voor 40 miljoen.

"Ik zet daarom al jaren geen namen meer achterop mijn Fiorentina-shirt", zegt Mansell. "Spelers laten alleen het zweet achter, zeggen ze in Florence. Maar het shirt blijft voor altijd."

De liefde voor de club Fiorentina ontstond toen Mansell eind jaren negentig spits Gabriel Batistuta voor het eerst zag bij Studio Italia, een programma over Italiaans voetbal van NOS Studio Sport.

Batistuta

"In de Italiaanse competitie speelden toen alle sterren natuurlijk. Maar één man torende erbovenuit, in dat paarse shirt. Het was bijna oneerlijk voor de rest, zoveel charisma. Die lange haren. Hij scoorde altijd en overal. Batistuta had iets magisch. Ik kreeg meteen een man crush, en hij voetbalde ook nog voor Fiorentina in Florence. Naar die stad ging ik al sinds mijn tweede op vakantie."

Grote namen zoals Batistuta, maar ook Giancarlo Antognoni of Roberto Baggio, kent de club niet meer. Geen enkele Italiaanse speler van Fiorentina is opgeroepen voor de voorlopige Italiaanse EK-selectie.

Maar de liefde voor de club is Mansell nooit verloren. Hij is voorzitter van de supportersvereniging Viola Club Amsterdam en ziet De Paarsen zo'n vier à vijf keer per jaar live. Dan neemt hij graag vrienden mee, op één voorwaarde: ze moeten een voldoende halen voor zijn zelfgemaakte Fiorentina-quiz. Daarvoor krijgen ze huiswerk mee, een boekwerk van zo'n 25 bladzijden.

De aspirant-supporters moeten van Mansell eerst leren over de teksten die fans zingen uit de Goddelijke Komedie van de Florentijnse dichter Dante Alighieri. Over de fanatieke tribune, de curva Fiesole. Over de clubkleuren, paars en wit. En over Roberto Baggio, Il Divin Codino (de Goddelijke Paardenstaart), die dan wel naar Juventus vertrok, maar een sjaal van de aartsrivaal weigerde.

"Wie de quiz niet goed maakt, wordt vriendelijk verzocht de wedstrijd te kijken in de stadionbar." Mansell lacht, maar is serieus. "Ze mogen dan niet mee, nee."

Forza Viola

Vanavond verwelkomt hij 'een mannetje of 20' bij hem thuis in Amsterdam om de wedstrijd tegen Olympiakos te kijken: "Florentijnen die in Nederland wonen, Florentijnse vakantiegangers en nog wat Nederlandse vrienden."

Een voorspelling? "Nou, ik zeg altijd: wij kunnen echt van iedereen verliezen. En dus ook van Olympiakos. Maar goed, forza Viola. Laten we hopen dat we die steen toch een keer naar boven rollen."