In Gambia dreigt genitale verminking weer legaal te worden
Jaha Dukureh was 15 toen ze gedwongen moest trouwen en voor het eerst met een man naar bed ging. Tijdens de huwelijksnacht ontdekte ze dat ze als klein meisje niet alleen was besneden, maar vervolgens ook was dichtgenaaid. Het betekende het begin van een strijd die ze twintig jaar later nog steeds voert.
Dukureh staat aan het hoofd van Safe Hands for Girls, een organisatie die zich in Gambia inzet voor het stoppen van meisjesbesnijdenis, oftewel vrouwelijke genitale verminking (vgv). In 2015 kreeg ze de Gambiaanse overheid zover om vrouwenbesnijdenis bij wet te verbieden.
In een land waar bijna driekwart van de vrouwen tussen 15 en 49 jaar is besneden, was dit groot nieuws. Maar het verbod dreigt binnenkort in de prullenbak te belanden. In maart stemde het parlement in met het nader onderzoeken van de wet door een speciale commissie. Binnenkort volgt een stemming over het voortbestaan van de wet.
"We willen dat mensen vrij zijn om hun cultuur en religie uit te oefenen", zegt Almameh Gibba, het parlementslid dat de wetswijziging heeft geïnitieerd. Hij noemt het verbod op meisjesbesnijdenis een "westers complot" en zegt dat het "onzin" is dat meisjesbesnijdenis gevaarlijk of traumatisch zou zijn.
Gibba wordt gesteund door Abdoulie Fatty, een invloedrijke imam die aanzien heeft in conservatieve kringen in Gambia. Behalve imam is hij ook leraar en adjunct-directeur op een middelbare school.
Vorig jaar zomer was hij groot nieuws in Gambia, toen hij geld ophaalde voor drie vrouwen die waren veroordeeld voor het besnijden van meerdere kinderen. Dit moment wordt gezien als de heropening van het debat rondom meisjesbesnijdenis, waardoor de wet momenteel weer op tafel ligt.
"Wij vrouwen zijn perfect gemaakt", zegt Jaha Dukureh hoofdschuddend. "Alles wat lichamelijk of psychisch van ons wordt afgenomen, dat vergeten we niet. We moeten inzien wat wij als gemeenschap onze meisjes aandoen. Vrouwen worden misbruikt om de agenda van mannen te behartigen."
Precedent voor rest van de wereld
Dukureh maakt zich grote zorgen over wat het seculiere land te wachten staat, mocht meisjesbesnijdenis weer legaal worden. "Als men daarin slaagt, dan is het verbod op kindhuwelijken de volgende stap. Ze kunnen de wet tegen huiselijk geweld ongedaan maken, en alle progressieve wetten die Gambia kent die voor vrouwen opkomen."
In een brief aan Gambiaanse politici schrijft de VN-rapporteur voor geweld tegen vrouwen te vrezen voor een wereldwijd precedent van landen die wetgeving over meisjesbesnijdenis naar het voorbeeld van Gambia kunnen terugdraaien.
"Je geeft conservatieven in andere landen de moed om ook daar besnijdenis ongedaan te maken", reageert Dukureh. "Als Gambia het kan, kunnen wij het ook."