Alcoholvrij is lang niet altijd alcoholvrij, branche wil duidelijkere regels

• Tessa Neijland

  redacteur Binnenland

Wie in de supermarkt of in de kroeg een alcoholvrij drankje wil kopen, heeft genoeg te kiezen. Maar niet iedere fles bier of wijn die verkocht wordt als alcoholvrij, bevat daadwerkelijk geen alcohol. Wie naar het label kijkt, ziet dat er vaak toch een klein beetje alcohol in zit. Dat mag volgens Europese richtlijnen, maar brancheverenigingen voor Nederlandse brouwers vinden dat verwarrend.

In Nederland mag bier alcoholvrij heten als er tot 0,1 procent alcohol in zit, bij wijn is dat 0,5 procent. Daarboven, tot 1,2 procent, heet het alcoholarm.

Overal andere regels

Maar in de rest van Europa gelden andere regels. In Duitsland en België mag drank alcoholvrij worden genoemd met een percentage tot 0,5, in Spanje tot 1 procent en in Italië en Frankrijk zelfs tot 1,2 procent. Die producten worden ook in Nederland verkocht, wat betekent dat er hier in supermarkten 'alcoholvrij' bier ligt met meer dan een procent alcohol erin.

Daarnaast geldt in heel Europa de regel dat drank met een alcoholgehalte tot 0,5 procent non-alcoholic mag heten. Er zijn Nederlandse brouwers die kiezen voor die Engelse term op het label van biertjes met 0,4 procent, omdat het Nederlandse 'alcoholvrij' dan niet mag. Dan drink je dus 'non-alcoholic' bier dat niet 'alcoholvrij' is.

"Misleidend", stelt Anne Lutgerink van het Voedingscentrum. "Zeker voor mensen die echt geen alcohol willen drinken, is het heel vervelend. Je wekt een bepaalde suggestie en die klopt niet, dat is verwarrend."

Misleidend vinden brancheverenigingen voor brouwers in Nederland het niet, maar dat het verwarrend is, snappen ze wel. "Het mag allemaal en de brouwers houden zich aan de regels, maar voor de consument is het onduidelijk", erkent voorzitter Jos Oostendorp van Craft, een branchevereniging van 200 kleine bierbrouwerijen. "Er zijn mensen die echt geen druppel willen drinken, omdat ze allergisch zijn voor alcohol of om andere redenen. Iedereen heeft er belang bij om te weten wat erin zit."

Directeur Meint Waterlander van Nederlandse Brouwers, dat dertien brouwerijen vertegenwoordigt, is het daarmee eens. "Het zou goed zijn voor de consument als er meer eenheid zit in de labels."

Om meer eenheid te creëren, worden gesprekken gevoerd met andere brouwersverenigingen in Europa, zegt Oostendorp. "Dit thema staat ook op de agenda. Het is alleen niet van vandaag op morgen geregeld." Zo is bierland Duitsland volgens hem niet heel happig op het invoeren van strengere of andere regels voor zijn brouwers. "Maar ik verwacht dat het op lange termijn wel verschil kan maken."

De verenigingen zetten zich ook in voor duidelijkere Europese regels, omdat de regels nu oneerlijk zijn, zegt Oostendorp. "Buitenlandse biertjes mogen in Nederland in de schappen liggen met labels die in Nederland niet toegestaan zijn. Dat is oneerlijke concurrentie."

NVWA gaat etiketten bekijken

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gaat naar aanleiding van vragen van de NOS aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) vragen om te kijken naar termen als non-alcoholic op Nederlandse producten. De NVWA beoordeelt of etiketten misleidend zijn. Afhankelijk van hoe vaak dit voorkomt, kan het ministerie beoordelen of (en hoe) er iets moet gebeuren.

Want regels voor anderstalige termen zijn er nu nog niet. Zolang er óók in het Nederlands op het label staat hoeveel alcohol er dan in zo'n 'alcoholvrij' drankje zit, mag het.

"Een alcoholvolume tot 0,5 procent kan veroorzaakt worden door restsporen van de gisting van natuurlijke suikers. Zo kan in sinaasappelsap of gebakken brood tot 0,2 procent alcohol zitten", zegt een woordvoerder van het ministerie. "Mag of wil je geen alcohol drinken, kijk dan naar het alcoholpercentage en kies een alternatief waar 0,0 op staat. Daarmee weet je zeker dat het geen alcohol bevat."