Bij de Spaanse pro-Palestijnse studentenprotesten grijpt de politie niet in

• Miral de Bruijne

  correspondent Spanje en Portugal

Ook in Spanje kamperen pro-Palestijnse studenten al dagen voor hun universiteit. Er is wel een groot verschil met de situatie in bijvoorbeeld Nederland en de Verenigde Staten: in Spanje is tijdens de protesten nog niemand opgepakt. Opstootjes tussen demonstranten en politie zijn er zo goed als niet geweest. Terwijl de studenten bij benadering dezelfde doelen hebben als in andere landen, waar de protesten wel uit de hand lopen.

De demonstrerende studenten in Spanje hebben wel al een van hun doelen bereikt. De vereniging van openbare universiteiten heeft vandaag toegezegd dat de banden met Israëlische instellingen nog eens goed bekeken gaan worden.

Het eerste pro-Palestijnse tentenkamp in Spanje werd op 29 april in Valencia opgezet. Kort daarna volgde Barcelona en sinds begin deze week sluiten studenten in Madrid zich ook bij de beweging aan. Op het universiteitsterrein van Universidad Complutense de Madrid staan zeker vijftig tenten opgezet. Overal hangen spandoeken en Palestijnse vlaggen.

Zo'n 200 mensen zijn daar samengekomen. Voor de tenten op een pleintje wordt in een enorme kring de dabke gedanst, een traditionele Palestijnse dans. Er staan allerlei soorten mensen te kijken. Voor de tenten eten mensen een hapje, lezen of spelen een potje schaak.

Sonia Camacho is 20 en ze studeert rechten en politicologie. Samen met haar medestudenten is ze een van de organisatoren. "Wij hebben dit opgezet omdat we een aantal eisen hebben voor de openbare universiteiten van Madrid. Eigenlijk willen we dat ze alle banden met Israël verbreken, of het nu gaat om commerciële of educatieve banden. We eisen van onze overheid om de wapenhandel met Israël te stoppen."

In tegenstelling tot de demonstraties in bijvoorbeeld Amsterdam, verloopt het hier dus heel rustig. Voor nu zijn de protesten ook kleinschaliger en het plan van de organisatoren is dat het kamp tot zaterdag blijft bestaan. Daar is burgemeester Martínez-Almeida van Madrid niet blij mee, hij ziet de demonstraties het liefst zo snel mogelijk verdwijnen. De burgemeester van de conservatieve Partido Popular riep de universiteit op om "politiek uit de klaslokalen te weren". Hij vindt dat als de studenten zich zo inzetten voor mensenrechten, ze eerst Hamas maar moeten veroordelen.

Zijn partij PP, de grootste oppositiepartij van het land, staat dan ook sinds het begin van de oorlog achter Israël. Een woordvoerder zegt dat dit soort protesten bedoeld zijn tegen Israël en dus voor Hamas zijn. "Ik geloof dat Hamas een organisatie is die moet worden uitgeroeid omdat het een terroristische organisatie is en Israël als democratische staat zichzelf mag verdedigen", zei hij. Dit staat haaks op het Spaanse beleid ten aanzien van de oorlog. Premier Sánchez is een van Europa's meest kritische leiders tegenover Israël.

'Geen religieuze kwestie'

"Tegen de burgemeester wil ik zeggen dat dit geen religieuze kwestie is", zegt betoger Sonia Camacho. "We staan hier te demonstreren omdat er mensenlevens in gevaar zijn. Hamas wordt als excuus gebruikt om een genocide te plegen."

De Spaanse oppositie en het Madrileense gemeentebestuur mogen dan tegen de demonstraties zijn, maar dit is zeker niet het eerste pro-Palestijnse protest in de hoofdstad. Sinds het begin van de oorlog trekken de demonstraties tienduizenden mensen. Het standpunt van premier Sánchez wordt door een groot deel van de Spanjaarden dan ook gedeeld. Als je bijvoorbeeld in Madrid door het centrum loopt, zie op veel plekken Palestijnse vlaggen of pro-Palestijnse graffiti.

Ook hier op het universiteitsterrein is dat te merken. Voor de studenten is dit een van de belangrijkste academische weken van het jaar: een week voor de eindtentamens. En toch slapen deze studenten in tenten in plaats van thuis te studeren. Daarom is aan de rand van het kamp een speciale studieplek ingericht.

Een groepje studenten zit druk op hun laptop te typen. "Ik heb morgen een examen sociologie", vertelt een studente. Het vijftal studenten aan tafel is het met elkaar eens: studeren en manifesteren gaat heel goed samen. "Dat laten we hier toch zien". En daar wil een aantal docenten bij helpen. Zij hebben de demonstranten bijles aangeboden zodat ze hun examens halen.

De studenten zijn blij met de steun die ze krijgen, vooral omdat ze hebben gehoord van hoe het er in andere landen aan toe gaat. Camacho refereert aan wat er in Nederland gebeurt. "Hier verloopt het tot nu toe heel gemoedelijk. De overheid heeft tot nu toe een relatief pro-Palestijns beleid gevoerd, zij zullen geen politie op ons af durven sturen." De universiteit en de demonstranten zijn dan ook goed met elkaar in gesprek. De studenten mogen het terrein sowieso tot morgen bezetten.