Dramatisch verlies in lokale verkiezingen slecht nieuws voor premier Sunak
Plaatselijke verkiezingen in Engeland zijn uitgelopen op een drama voor zittend premier Sunak. Met 106 van de 107 uitslagen bekend verloor zijn Conservatieve partij bijna de helft van zijn gemeenteraadszetels en is die op lokaal niveau nu de derde partij, na Labour en de Liberal-Democrats.
Ook verloren de Tory's nipt de burgemeestersverkiezingen in Birmingham en kon niet worden voorkomen dat Labour-burgemeester Sadiq Khan een historische derde termijn in Londen kreeg. Door de posten in Liverpool en Manchester te behouden levert Labour nu burgemeesters in de vier grootste Engelse steden.
"We zijn je onenigheid, je chaos en je mislukkingen zat", was de boodschap van oppositieleider Starmer aan de premier. "Als je een land na 14 jaar regeren slechter achterlaat dan je begon, dan verdien je het niet om aan de macht te blijven.'
Starmer riep Sunak op om snel nationale verkiezingen uit te schrijven, aangezien in het Verenigd Koninkrijk de zittend premier dat moment mag bepalen. "Helaas is ons land slachtoffer van een zombie-regering, die het land in onzekerheid houdt omdat de premier bang is dat hij de verkiezingen zal verliezen."
Van de ruim 2600 zetels die verkiesbaar waren, won Labour er volgens de BBC 1140, 186 meer dan de vorige keer. De Conservatieve Partij daarentegen verloor er 473 en kwam uit op 512. Daarmee moet de partij de Lib-Dems met 521 zetels boven zich dulden. Leider Davey van die partij noemt de uitslag rampzalig voor de regeringspartij.
Pijnlijk was ook het verlies van de burgemeester in West Midlands, waar de tweede stad van het land Birmingham onder valt. De Conservatieve burgemeester verloor de race daar met 1508 stemmen verschil van zijn Labour-uitdager.
In Londen deed Khan het aanzienlijk beter dan aanvankelijk was gedacht. De Tory's hoopten gebruik te kunnen maken van onvrede over diens beleid, zoals onpopulaire emissieregels voor auto's en kritiek op zijn aanpak van pro-Palestijnse demonstraties de afgelopen maanden. Toch verpletterde de Labour-politicus zijn concurrentie met 44 procent van de stemmen.
Klein lichtpuntje
Premier Sunak ging langs bij een van de weinige succesverhalen deze stembusgang: het district Tees Valley, waar een partijgenoot wel won. Hij zei dat zijn vastberadenheid alleen maar is toegenomen. "Ik ben ervan overtuigd dat kiezers bij de nationale verkiezingen voor ons zullen kiezen."
Klein lichtpuntje voor hem was dat Labour stemmen verloor in gebieden waar veel moslims wonen, omdat die achterban het oneens is met het pro-Israëlische standpunt van de partij.
Ook kan Sunak troost putten uit het feit dat zijn partij in aanloop naar de volgende verkiezingen de gelederen lijkt te willen sluiten en in ieder geval niet intern aan zijn positie wil tornen. Alhoewel, analyseert de BBC, "nog een keer van leider wisselen zo kort voor de verkiezingen zou te gek voor woorden zijn".
