Zorgpersoneel legt werk 2 minuten neer: 'Moet meer gebeuren tegen geweld'
Op verschillende plekken in het land hebben zorgmedewerkers om 14.00 uur twee minuten het werk neergelegd. De beroepsorganisatie NU'91 had de achterban daartoe opgeroepen. Aanleiding is de steekpartij vorige maand in een ggz-instelling in Heerlen waarbij een medewerker om het leven kwam.
In het hele land en in alle zorgsectoren is volgens NU'91 door tienduizenden mensen meegedaan. NU'91 kwam met het initiatief uit respect voor het omgekomen slachtoffer. De organisatie wilde ook bereiken dat er meer maatregelen komen om zorgmedewerkers te beschermen tijdens hun werk.
Ook in Groningen werd het werk neergelegd:
De beroepsorganisatie doet jaarlijks een peiling onder de achterban om te zien hoe het gesteld is met de veiligheid op het werk. Leden uit verschillende sectoren in de zorg deden daaraan mee, onder wie mensen in de ggz, maar ook in ziekenhuizen en de gehandicaptenzorg.
"Vorig jaar was 87 procent van de respondenten slachtoffer van agressie in de zorg", zegt Femke Merel van Kooten, voorzitter van NU'91. "Het kan dan gaan om schoppen, slaan, spugen, maar ook om doodsbedreigingen, zowel in het echt als online. Maar het gaat ook om ernstiger fysiek geweld, zoals tegen de muur gezet worden, keel dichtknijpen of het breken van botten." Een veilige werkomgeving is dan ook ver te zoeken, zegt Van Kooten.
'Ik weet waar je woont'
Een van de zorgmedewerkers die meededen aan de actie is Martijn van Loo uit Ermelo. Hij werkt op een acute-opnameafdeling van een ggz-instelling. Ook hij heeft regelmatig te maken met geweld, vertelt hij in het NOS Radio 1 journaal. "Het gaat bijvoorbeeld om uitschelden, krabben en klappen krijgen. Maar ook om dreigementen zoals 'ik weet waar je woont' en 'ik kom je opzoeken en sla je in elkaar'."
Dat doet een hoop met Van Loo. "Het wordt ook niet normaal, ook na jaren werken in de zorg niet. Het maakt je angstiger en soms een minder leuke partner, ook kan je ervan wakker liggen."
De oplossing tegen al dit geweld heeft Van Loo niet en die verwacht hij ook niet van de organisatie waar hij werkt. "Ze proberen genoeg te doen en de manager denkt mee."
Hij deed vooral mee aan het protest om zijn waardering te uiten voor het omgekomen slachtoffer. Ook wil hij meer aandacht voor de beroepsgroep. "We brengen onszelf eigenlijk heel weinig in beeld. Dat kunnen we meer doen zodat we deze complexe situaties beter kunnen behappen."
Van Kooten beaamt dit. "Het is een heel bescheiden beroepsgroep, zij maken hun eigen gezondheid ondergeschikt aan de zorg voor een ander."
V&VN, een beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden met 105.000 leden, sloot zich aan bij de oproep van NU'91. "Daarmee willen we de ggz-medewerkster uit Heerlen eren en daarmee ook aandacht vragen voor een veilige werkomgeving", aldus Bianca Buurman, bestuurder van de vereniging.
'Niet geluisterd door werkgevers'
"Er gebeurt gewoon niet genoeg", zegt Van Kooten over de rol van werkgevers in de zorg. Volgens haar geeft 40 procent van de respondenten in het onderzoek van NU'91 aan dat er niet geluisterd wordt naar de suggesties die medewerkers zelf doen om het werk veiliger te maken. "Daar ligt een heel grote kans voor de werkgevers. Luister naar hen. Misschien is er wel een extra deur nodig op de afdeling of moet er gewerkt worden met plastic borden en bestek."
Voorbeelden van andere verbeterpunten die volgens de beroepsorganisatie het werk iets veiliger kunnen maken, zijn het plaatsen van alarmsystemen en deze direct repareren als ze defect zijn. Maar ook het inzetten van extra personeel en het onderwerp 'veiligheid' een grotere rol geven in de cao's.
Branchevereniging de Nederlandse ggz, die de werkgevers in de ggz vertegenwoordigt, laat weten aan de NOS dat ook de werkgevers zich hebben aangesloten bij het initiatief van vandaag. "Iedereen in de zorg herkent dit, we moeten geweld nooit accepteren", zegt een woordvoerder.
Op de vraag of werkgevers iets gaan doen met de punten die NU'91 aandraagt, zegt hij dat ze al heel veel doen om de werkomgeving veilig te maken. Dat gebeurt door het maken van duidelijke protocollen, het geven van trainingen, het uitwisselen van initiatieven om de veiligheid te verhogen en het aanpassen van werkwijzen als de praktijk daarom vraagt.
"Maar 100 procent veiligheid valt niet te bieden. We werken ook met mensen die als onderdeel van hun ziekte soms gevaarlijk gedrag kunnen vertonen. Toch kan de setting de veiligheid wel bevorderen en daar kan beleid een belangrijke rol in spelen."
