Rookworst mag niet meer worden gemaakt met rookaroma, EU stelt verbod in

Het gebruik van verschillende rookaroma's in producten wordt op termijn verboden omdat ze mogelijk kankerverwekkend zijn. Dat is de uitkomst van een stemming in het EU-comité voor voedselveiligheid.

Het besluit betekent dat die stoffen straks niet meer mogen worden gebruikt bij de productie van bijvoorbeeld rookworsten, rookkaas, en andere producten met een rooksmaak, zoals nootjes of sauzen:

De rookaroma's waren in de EU toegelaten voor een periode van tien jaar, maar die termijn wordt dus niet verlengd. Wel komt er een overgangsperiode van een aantal jaar, zodat producenten de tijd krijgen om alternatieven te vinden.

Genotoxische stoffen

Het besluit volgt op een advies van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid, de EFSA. Die keek naar acht rookaroma's en concludeerde dat zes daarvan zogeheten genotoxische stoffen bevatten. Dat zijn stoffen die schade kunnen toebrengen aan het DNA, wat kan leiden tot bijvoorbeeld kanker.

De Europese voedselwaakhond heeft niet onderzocht hoe groot de kans is dat de consumptie van rookaroma's leidt tot schade aan de gezondheid. Verder tekent de EFSA aan dat het ook afhangt van factoren als eetgewoonten en lichaamsbouw. Daarnaast nemen de deskundigen bij het inschatten van risico's het zekere voor het onzekere. Dat betekent dat ze, in hun eigen woorden, uitgaan van worstcasescenario's.

Bij de andere twee van de acht rookaroma's kunnen schadelijke gezondheidseffecten niet worden uitgesloten, zegt de Europese voedselwaakhond.

Rookworsten werden van oudsher gerookt boven een vuur, de traditionele manier. Die methode kwam onder vuur te liggen omdat in rook allerlei stoffen zitten die kanker kunnen veroorzaken. In de jaren 70 werd daarom gekozen voor een andere manier om de rooksmaak aan het vlees toe te voegen.

Bij het creëren van rookaroma wordt hout verbrand. De rook die daaruit voorkomt wordt vloeibaar gemaakt, het zogeheten condenseren. Na een zuiveringsproces wordt deze stof gebruikt als rookaroma.

Gevolgen voor bedrijven

Het is de vraag wat de gevolgen zijn voor bijvoorbeeld Unox, het merk waaronder jaarlijks zo'n 16 miljoen worsten worden geproduceerd. Die rollen uit een fabriek in Oss, die aan Unilever levert, maar ook producten maakt voor andere merken.

Een woordvoerder laat weten dat de overgangstermijn zal worden gebruikt om "ofwel alternatieve rookaroma's te ontwikkelen ofwel naar andere oplossingen te kijken om de huidige smaak te behouden".

In tegenstelling tot de worsten van Unox wordt de HEMA-variant wel op de traditionele manier gerookt. Volgens de winkelketen worden er jaarlijks zo'n 10 miljoen van verkocht.