Zorgen bij muzikanten over muziek producerende AI-tool
Nederlandse artiesten uiten in het AD hun zorgen over de diefstal van allerlei artistieke elementen als melodie, stijl en stem door tools als Udio, apps waarmee muziek wordt geproduceerd op basis van kunstmatige intelligentie (AI).
Tools zoals Udio gebruiken bestaande muziek om het algoritme te trainen voor het produceren van muziek. "'Maak een nummer in de stijl van Zoutelande van Bløf met een Maan-vibe', dat kun je invoeren en daar rolt dan een nummer uit", zegt Pablo van de Poel, muzikant van rockband DeWolff.
"Muziek is mijn leven en dat zoiets afgepakt kan worden door AI baart mij enorme zorgen. Tegelijkertijd spelen wij vooral live en dat zal niet zo snel verdwijnen."
Commerciële klus
Universitair docent Emilie Rademakers begrijpt waar de angst van artiesten vandaan komt. "Het succes van dit soort programma's zit met name in de toegankelijkheid: je hoeft alleen maar een paar trefwoorden in te voeren om een deuntje te maken."
"Veel artiesten kunnen hun werk blijven doen doordat zij af en toe een commerciële klus doen, zoals het maken van een jingle voor reclames", zegt Van de Poel. "Met de komst van AI gebeurt dat niet meer."
Bandleden van de Dawn Brothers maken zich zorgen over de opkomst van AI:
Geen klachten
Caspar de Kiefte van Kunstenbond, de vakbond voor cultuurwerkers en kunstenaars, herkent het door Van de Poel geschetste beeld. "Udio bestaat nog maar heel kort. Op dit moment wordt kunstmatige muziek met name gebruikt voor achtergrondmuziek in cafés en winkels. Maar door AI zal de sector een heel stuk kleiner worden, omdat het veel moeilijker wordt om een bestaan op te bouwen als artiest."
Transparantie speelt ook een rol, geeft Rademakers aan. "De apps zeggen rechtmatig gebruik te maken van beschermde muziek, maar welke databronnen zij gebruiken en hoe zij de muziek verwerken, is onbekend.
Volgens BumaStemra, de organisatie die de auteursrechten van ongeveer 38.000 Nederlandse muziekmakers beheert, is er toestemming nodig van de rechthebbende om gebruik te mogen maken van bestaande muziek. Maar de organisatie heeft nog geen klachten ontvangen over de tools.
Duidelijker regels
Toch verwacht Rademakers niet dat artistiek werk zomaar door kunstmatige muziek wordt vervangen. "Joost Klein wordt gewaardeerd omdat hij op een innovatieve manier verschillende sentimenten samenbrengt. Hij raakt daarmee aan wat bij mensen leeft. Dat kan een app nooit doen."
Naar verwachting wordt de Europese AI Act officieel in mei gepubliceerd, daarna worden de regels in fasen van kracht. De wet moet ertoe leiden dat er duidelijker regels komen rond kunstmatige intelligentie.