Honderden miljoenen extra aan subsidie voor warmtenetten

• Ewoud Kieviet

  Politiek verslaggever

Het demissionaire kabinet wil miljoenen steken in warmtenetten, zo is afgesproken in de Voorjaarsnota die volgende week wordt gepresenteerd. Dat zeggen bronnen tegen de NOS. De afgelopen weken liepen projecten met warmtenetten in onder meer Amsterdam en Utrecht vast door toenemende kosten. Door met meer subsidies te komen, wil demissionair minister Jetten de netten rendabeler maken.

Allereerst komt er een Waarborgfonds van 250 miljoen voor de periode tot 2030. Dat is een fonds om nieuwe warmtenetten mee op te starten. Dit fonds zou genoeg moeten zijn om 80 tot 90 procent van de kosten bij de aanlegfase te dekken. Daardoor neemt de Rijksoverheid dus een belang in nieuwe warmtenetten.

Voorwaarde hierbij is wel dat de warmtenetten in publieke handen komen, zoals Jetten op termijn in heel Nederland wil. Daardoor biedt dit fonds geen snelle oplossing voor de problemen die spelen in bijvoorbeeld Amsterdam, omdat daar ook private partijen de aanleg van warmtenetten verzorgen. Daar sluiten woningcorporaties voorlopig geen woningen meer aan op stadswarmte vanwege de hoge kosten voor de huurders.

Het demissionaire kabinet wil ook de Warmte Investeringssubsidie verhogen van 400 miljoen naar 920 miljoen euro. Deze subsidie moet ertoe leiden dat al bestaande warmtenetten rendabeler worden. Dit zou per volgend jaar al kunnen helpen om de problemen in de grote steden aan te pakken.

Juist doordat er hoge kosten zijn voor gebruikers, energiebedrijven of woningcorporaties loopt de ontwikkeling van het warmtenet daar nu stroef. Doordat de overheid straks een groter deel subsidieert, moet dat volgend jaar beter lopen, zeggen kabinetsbronnen.

Meer klimaatbelasting

Minister Jetten komt ook met extra klimaatmaatregelen voor brandstofleveranciers en de landbouw. Het Europese Emissiehandelssysteem (ETS) waarbij bedrijven moeten betalen voor de CO2-uitstoot wordt uitgebreid van de industrie naar de brandstofleveranciers. Dat heet ETS2. Dat betekent dat bijvoorbeeld bedrijven als Shell en BP vanaf 2027 ook moeten betalen voor hun uitstoot.

In deze explainer wordt uitgelegd wat dat kan gaan betekenen aan de pomp en bij de energierekening, en waarom het Europees Parlement hiervoor gekozen heeft:

ETS2 wordt deels ook ingevoerd in de landbouw. Het gaat gelden voor stallen en de werktuigbouw. Dat betekent dat bouwers van tractoren bijvoorbeeld moeten gaan betalen voor hun CO2-uitstoot. De glastuinbouw en visserij worden voorlopig nog ontzien en hoeven deze klimaatbelasting niet te betalen.

De plannen worden begin volgende week bekend als de Voorjaarsnota van het demissionaire kabinet wordt gepresenteerd. Die presentatie is naar voren gehaald, omdat de formerende partijen ernaar hebben gevraagd.