Grote droogte in Suriname: noodhulp in startblokken, maar blijft nog uit

• Sharyfah Bhageloe

  Redacteur online

Suriname heeft te maken met extreme droogte. Rivieren in het binnenland zijn nagenoeg opgedroogd. Er dreigen daar voedseltekorten te ontstaan. De Surinaamse overheid kan elk moment met een noodplan starten voor het aanbieden van voedselhulp aan dorpen in het binnenland, maar hulp blijft nog uit.

De meeste binnenlandse dorpen zijn afhankelijk van transport per boot. Dorpen in Sipaliwini, dat is het grootste district van het land en omvat zo'n 80 procent van het land, zijn het zwaarst getroffen door de droogte.

Door de droogte van de afgelopen maanden is het transport in het binnenland van goederen en personen per boot lastig. Op sommige plekken staat het water dusdanig laag dat de korjaal, een boomstamkano, geduwd moet worden en de goederen uit de boot gesjouwd moeten worden.

Door de droogte zijn ook de oogsten van kostgronden mislukt. Dat zijn stukken land die worden gebruikt voor het verbouwen van voedsel voor eigen consumptie. Hierdoor was de bevolking zelfvoorzienend.

Op 5 maart trokken verschillende 'granmans', gezagsdragers van dorpen in het binnenland, aan de bel bij de overheid om hun dorpen van noodhulp te voorzien. Granman Albert Aboikoni van het dorp Asidonhopo was een van de leiders die zich tot de overheid wendde voor hulp.

Asidonhopo is afhankelijk van rijst en cassave en de inwoners verbouwen dit normaal gesproken zelf. "De gewassen die we in december hebben geteeld zijn mislukt", zegt Aboikoni. "Onze oogsten in april kunnen we vergeten. De regen hebben we nodig."

'Hulp is aanstaande'

Directeur Jerry Slijngard van het Nationaal Coördinatiecentrum Rampenbestrijding zegt desgevraagd dat hij nog niet op de hoogte is gesteld van het ingaan van het nationale rampenplan.

Op de vraag waarom hulp nog uitblijft, antwoordt Eduard van Leeuwen, projectcoördinator van de Surinaamse overheid: "Ik zie het totaal anders: de hulp is aanstaande". Hij begeleidt de noodhulp en staat in de startblokken.

Volgens het noodplan wordt er voedsel aan 17.500 mensen voor de komende drie maanden aangeboden. Het gaat vooral om noodhulp per vliegtuig. In gebieden waar het nog haalbaar is worden levensmiddelen per boot of vrachtwagen geleverd.

'Uitsluiting van corruptie'

"We proberen hier gezamenlijk het probleem op te lossen, met inachtneming van uitsluiting van corruptie of ongewenste bevoordeling", zegt de projectcoördinator.

Om "grove zelfverrijking" te voorkomen zijn er door het kabinet van de president en de minister van Financiën "extra controlemechanismen" ingevoerd. "In dit soort situaties is dit vreselijk vertragend en ongewenst, maar begrijpelijk aangezien wat er gebeurd is de afgelopen tien jaren", aldus Van Leeuwen.

Rijst en aanvullende levensmiddelen

Van Leeuwen verwacht vrijdag naar de dorpen Apetina en Peleloetepu in Sipaliwini te vliegen met de eerste ladingen voedsel. De vliegtuigen worden vooral bevracht met zakken rijst. Aanvullende levensmiddelen zoals olie, uien en knoflook worden grotendeels per boot vervoerd.

Suriname kent vier seizoenen: een kleine en grote droge tijd en een kleine en grote regentijd. Op dit moment zit het land in de overgang van de kleine droge tijd naar de grote regentijd.

El Niño

De extreme droogte heeft volgens Dwight Samuel, meteoroloog van de meteorologische dienst in Suriname (MDS), alles te maken met El Niño. Dat is het weerfenomeen waardoor het oppervlaktetemperatuur van het water in de Stille Oceaan rond de evenaar warmer is dan gemiddeld. "In december en januari is het vrijwel droog geweest, terwijl het de kleine regentijd was. De neerslag in deze periode heeft het binnenland nodig, maar is uitgebleven", aldus Samuel.

De meteoroloog verwacht niet dat de droogte aanhoudt. "Naar verwachting gaat El Niño afzwakken. Hierdoor kunnen we dus wel een normale natte periode verwachten."

Hoewel Samuel een normaal regenseizoen verwacht en er de afgelopen dagen regenbuien in Paramaribo zijn geweest, blijven de gevolgen van de droogte voor de bevolking in het binnenland voorlopig nog merkbaar.