EU opvallend snel eens over eisen aan Israël: staakt-het-vuren en geen offensief Rafah

De 27 EU-landen zijn het eens geworden over een oproep aan Israël: het land moet afzien van een offensief in Rafah en meteen een staakt-het-vuren in acht nemen om humanitaire hulp mogelijk te maken. Hoewel er tussen de landen grote verschillen bestaan over de opstelling in het conflict, was men het hier snel over eens.

"Het viel nog wel mee, eerlijk gezegd", antwoordde demissionair premier Rutte op de vraag of er een pittige discussie voorafgegaan was aan de verklaring. Hij zei dat er de afgelopen dagen al veel contact was geweest tussen diplomaten over de precieze bewoordingen.

Volgens Rutte is het resultaat bondig samen te vatten: "Wat ik belangrijk vind is dat we stevig uitspreken: don't do it", zei hij over de boodschap aan Israël.

Rutte sprak na afloop van de EU-top:

In de verklaring schrijven de EU-leiders dat er snel humanitaire hulp moet komen. "De Europese Raad is diep bezorgd over de catastrofale humanitaire situatie in Gaza en de buitenproportionele gevolgen voor burgers, met name kinderen." Een aanval op Rafah zou die situatie alleen maar verergeren en dus dringt de EU er bij Israël op aan daarvan af te zien.

Volgens Rutte willen de EU-leiders dat Israël meer noodhulp mogelijk maakt. "De zeeroute is mooi, wat er in de lucht gebeurt is mooi, maar dat is allemaal extra. De hoofdroute moet blijven over land."

Behalve vanuit de EU neemt ook vanuit de VS de druk toe. Dat land diende gisteren een ontwerpresolutie in bij de VN-Veiligheidsraad waarin eveneens wordt opgeroepen tot een onmiddellijk staakt-het-vuren. Dat moet dan gepaard gaan met de vrijlating van gijzelaars in Gaza, zegt de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken.

Een verslaggever van Al Jazeera die een versie van de tekst in handen heeft, spreekt van "de stevigste taal tot nu toe" van Washington. Toch zet hij er ook vraagtekens bij, omdat onduidelijk zou zijn of de VS een harde eis stelt of alleen een oproep doet.

Blinken voerde de afgelopen tijd gesprekken in Saudi-Arabië en Egypte voor overleg met Arabische ambtgenoten en een Palestijnse topfunctionaris.

Ook de EU drong in zijn verklaring aan op de onvoorwaardelijke vrijlating van de Israëlische gijzelaars. Hamas werd opgeroepen hulpverleners per direct toegang tot hen te verlenen.