Justitie VS klaagt Apple aan, richt pijlen op iPhone
Het Amerikaanse ministerie van Justitie en zestien staten zijn een grote zaak begonnen tegen Apple. Het bedrijf wordt beschuldigd van oneerlijke concurrentie met de iPhone, het belangrijkste product van de techgigant. De telefoons zijn goed voor meer dan de helft van de jaaromzet, afgelopen jaar meer dan 350 miljard euro.
Minister van Justitie Merrick Garland zei op een persconferentie dat Apple ervan wordt beschuldigd een "strategie te hebben gevolgd die draait om uitsluiting en concurrentiebeperkend gedrag dat zowel consumenten als ontwikkelaars schaadt".
Voor consumenten betekent dat volgens Garland minder keuze, hogere prijzen, minder kwaliteit en minder innovatie. Voor ontwikkelaars dat ze worden gedwongen zich aan Apples regels te houden die het bedrijf isoleren van de concurrentie.
Apples strategie
De aanklacht gaat niet over één overtreding, maar over de strategie die Apple al jaren hanteert: van het App Store-beleid en de afdracht die ontwikkelaars moeten betalen tot de toegang die derde partijen hebben tot functionaliteiten van de iPhone.
Apple heeft de afgelopen decennia een ecosysteem opgebouwd: dat is de combinatie van alle apparaten die het bedrijf verkoopt en de eigen software. Onderling werkt dat heel goed samen. Het is in die zin een belangrijk verkoopargument, maar het kan het ook minder aantrekkelijk maken om gadgets van andere partijen te kopen, die mogelijk wel goedkoper zijn.
De oneerlijke concurrentie uit zich volgens de aanklagers op verschillende manieren. Banken worden aangemoedigd met Apple samen te werken via betaaldienst Apple Pay voor contactloos betalen, maar zij mogen niet zelf van de techniek gebruikmaken in hun eigen app. Precies op dat punt is Apple wel in de EU aan het bewegen, onder druk van de Europese Commissie. Apple Watches werken daarnaast alleen met iPhones, slimme horloges van andere fabrikanten werken volgens justitie minder goed met een iPhone.
iMessage
Een ander punt is dat Apples berichtendienst iMessage alleen goed werkt tussen Apple-apparaten onderling. Berichten naar andere soorten telefoons worden verstuurd als sms. In de VS is dit een berucht fenomeen: waar in Nederland WhatsApp het belangrijkste communicatiemiddel is, heeft iMessage die rol daar.
De achtergrondkleur van tekstenberichten tussen Apple-eigenaren onderling is blauw, die kleur verandert in groen wanneer de ontvanger een Android-telefoon heeft. Met als gevolg dat als de rest van je vriendengroep een iPhone heeft en dus een groepsgesprek heeft op iMessage, je buitengesloten bent.
Justitie wijst er daarnaast op dat gesprekken in de groene bubbels niet versleuteld zijn, dat video's van veel minder goede kwaliteit zijn en dat gebruikers naderhand geen berichten meer kunnen bewerken. Dit alles komt doordat het tekstbericht wordt verstuurd als sms.
Daarbij wordt een anekdote uit 2022 aangehaald: Apple-topman Tim Cook werd tijdens een rechtszaak gevraagd of dit gaat veranderen. "Niet om het persoonlijk te maken, maar ik kan mijn moeder bepaalde video's niet sturen", zei de vraagsteller. "Koop een iPhone voor je moeder", was het veelzeggende antwoord van Cook.
Frontale aanval
De Amerikaanse justitie kiest met deze zaak voor de frontale aanval op Apple. Dat valt ook op te maken uit Apples eerste reactie: "Deze zaak bedreigt ons in wie we zijn en de principes die Apples producten anders maken dan de rest. Als deze zaak succes heeft, hindert dit ons in het maken van de technologie die mensen van Apple verwachten." Het bedrijf zal er alles op alles zetten om deze zaak te winnen.
De aanklacht van vandaag is het begin van een lange procedure. De belangen van beide kanten zijn immens. Als justitie begin je niet zomaar een zaak tegen een van meest geliefde gadgets van Amerikanen. Apple heeft 65 procent van de smartphonemarkt in de VS in handen. Apple heeft ook al te maken met een zaak in de EU en kreeg recent een boete van bijna 2 miljard euro. Maar deze Amerikaanse zaak is potentieel veel verstrekkender.
