Nederland neemt kritisch VN-rapport over wooncrisis ter harte
Nederland neemt het rapport en de aanbevelingen van de speciale VN-rapporteur voor huisvesting Balakrishnan Rajagopal ter harte. Dat heeft de Nederlandse permanente vertegenwoordiger bij de VN Paul Bekkers gezegd in een vergadering van de VN-Mensenrechtenraad.
Rajagopal presenteerde daar zijn verslag van een bezoek aan Nederland vorig jaar. Het rapport zelf werd al gepubliceerd op 28 februari en bevat 65 aanbevelingen.
De speciaal VN-rapporteur voor huisvesting was in december in Nederland en ging tien dagen langs op verschillende plekken om te horen hoe het gesteld is met wonen in Nederland. De Amerikaanse hoogleraar zei na afloop van zijn bezoek al dat de huidige wooncrisis in Nederland "al een paar decennia in de maak" was, doordat de overheid de markt de ruimte heeft gegeven, in plaats van zelf te zorgen voor genoeg huizen.
"Er wordt gezegd dat "de toestroom van buitenlanders" de reden is voor deze acute huisvestingcrisis. De meeste deskundigen hebben mij echter gezegd dat dit niet klopt. Het is een argument dat gebruikt wordt voor politieke doeleinden en slechts bijdraagt aan stereotypen tegen bepaalde groepen buitenlanders", zei Rajogopal in december.
Alternatief verhaal
Die bevindingen nam de speciaal VN-rapporteur ook op in het rapport. "Nederland kampt met een acute huisvestingscrisis, die zich manifesteert als een crisis van zowel beschikbaarheid als betaalbaarheid", stelt hij in het rapport. Als oorzaak van deze huisvestingscrisis ziet Rajagopal veel verschillende structurele problemen. Hij noemt onder meer ruimtetekort, gebrek aan handhaving in de particuliere huursector en onvoldoende bescherming van de rechten van huurders.
"Maar er is een alternatief verhaal opgedoken in Nederland dat een "instroom van buitenlanders" in het land verantwoordelijk is voor de wooncrisis, die is misbruikt voor politieke doeleinden en de publieke opinie heeft geradicaliseerd en verdeeld", schrijft Rajagopal.
'Grondwet wijzigen erg ingrijpend'
In zijn reactie op het rapport ging Bekkers niet in op deze kritiek van Rajagopal. Wel uitte Bekkers kritiek op een een aantal van de conclusies in het rapport. Zo noemde hij het voorstel om de Grondwet te wijzigen om het recht op huisvesting te verankeren in de wet erg ingrijpend.
Een andere aanbeveling van de VN-rapporteur was dat er opnieuw een ministerie van Volkshuisvesting moet komen. Dat ministerie werd in 2010 opgeheven. Bekkers brengt daar tegenin dat er de afgelopen jaren wel een minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening is geweest. Het opzetten van een nieuw ministerie kost veel tijd en die beslissing is aan het volgende kabinet.
Kabinetsreactie
Ook plaatste hij een kanttekening bij de conclusie van Rajagopal dat huisvesting van asielzoekers en vluchtelingen in opvanglocaties ondermaats is. Die conclusie is volgens Nederland te algemeen en te snel getrokken, zei Bekkers. De regering erkent wel dat de opvangmogelijkheden te beperkt zijn geweest en dat dit door de komst van Oekraïense vluchtelingen is toegenomen. Met de onlangs aangenomen spreidingswet zullen stappen gezet worden om de situatie te verbeteren, zei Bekkers.
Volgens demissionair minister De Jonge van Volkshuisvesting komt het kabinet later nog met een uitgebreide reactie op het rapport van Rajagopal. Hij zal die reactie "in de komende maanden" naar de Tweede Kamer sturen.
