Belangenclubs: 100.000 huizen per jaar enkel mogelijk met miljardenhulp Rijk
Belangenclubs van onder meer bouwbedrijven, corporaties en gemeenten hebben onderling afgesproken om hun uiterste best te doen om jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te bouwen om het woningtekort tegen te gaan. Ze benadrukken daarbij wel dat dit alleen lukt als er tot 2030 jaarlijks 3 tot 5 miljard euro aan extra steun komt van de rijksoverheid.
De brancheorganisaties onderschrijven de wens van de overheid om tweederde van de nieuwe woningen 'betaalbaar' te maken, dus sociale huurwoningen en huur- en koopwoningen voor middeninkomens. Maar ook omdat zulke woningen minder geld opleveren, is er overheidssteun nodig, zeggen ze. "Zonder de juiste steun van het Rijk is het onmogelijk om de gewenste woningbouwproductie in de gewenste kwaliteit te leveren", aldus de organisaties.
Het geld is onder meer nodig om de infrastructuur naar nieuwe woongebieden aan te leggen, want gemeenten en provincies hebben daar volgens de belangenorganisaties te weinig financiële middelen voor.
Minder belasting, meer subsidies
Verder stellen ze een aantal subsidies en belastingverlagingen voor. Gemeenten moeten nu vennootschapsbelasting betalen over de winst die ze maken bij grondexploitatie. Dat zou moeten worden afgeschaft. "Gemeenten hebben immers geen winstoogmerk, maar een maatschappelijke doelstelling", aldus de ondertekenaars.
Ook de vennootschapsbelasting voor corporaties zou moeten worden afgeschaft. Corporaties betalen nu jaarlijks meer dan een miljard vennootschapsbelasting. Als dat niet meer hoeft, houden ze meer geld over voor de bouw van huizen.
Om private investeerders in woningen tegemoet te komen, zou daarnaast de overdrachtsbelasting omlaag moeten. De overdrachtsbelasting voor investeerders in huurwoningen is nu 10,4 procent, terwijl die 2 procent is voor kopers die zelf in een huis gaan wonen.
Verder moeten projectontwikkelaars volgens de organisaties subsidie kunnen krijgen voor bouwprojecten die te weinig winstgevend zijn. Met name als dat komt door overheidseisen dat een project veel 'betaalbare' woningen heeft.
Industriële woningbouw
Het demissionaire kabinet heeft al maatregelen genomen om de woningbouw te stimuleren. Zo is er subsidie voor bouwprojecten: de Startbouwimpuls van in totaal 300 miljoen euro. Een eerder kabinet begon al met de Woningbouwimpuls van in totaal 1 miljard sinds 2019.
Volgens de organisaties gaat het hier om incidentele subsidies, is het onvoldoende en is er structureel meer geld nodig.
De organisaties kijken overigens niet alleen naar het Rijk voor hulp; ze hebben ook onderling afspraken gemaakt om sneller en goedkoper te bouwen. Zo willen ze meer inzetten op industriële woningbouw, waarbij huizen voor een groot deel al in een fabriek worden gemaakt. Ook gaan gemeenten hun eisen aan nieuwe en 'betaalbare' woningen op landelijk niveau standaardiseren.
Vorig jaar 88.000 nieuwe woningen
Vorig jaar kwamen er 88.000 woningen bij in Nederland. Dat waren ruim 73.000 nieuwbouwwoningen en bijna 15.000 door bijvoorbeeld splitsing van bestaande grote woningen tot kleinere en het ombouwen van bijvoorbeeld kantoorpanden tot woningen.
Het kabinet wil dat het huidige tekort van 390.000 woningen in 2030 fors is teruggedrongen. Om dat te bereiken moeten er, ook gezien de bevolkingsgroei, vanaf dit jaar tot en met 2030 nog ruim 800.000 woningen bij komen. Dat zijn er jaarlijks zo'n 115.000.
De verwachting is dat dit aantal in het huidige jaar en ook in 2025 niet gehaald wordt. Het aantal afgegeven bouwvergunningen is vorig jaar namelijk fors gedaald.
