Charles Darwin kreeg Das Kapital van de schrijver zelf, maar las hij het ook?

Een bijzonder exemplaar van Das Kapital dat Karl Marx aan Charles Darwin stuurde, is gerestaureerd en wordt nu tentoongesteld in het huis in Engeland waar Darwin woonde en werkte.

Karl Marx, de aartsvader van het socialisme en communisme, was een bewonderaar van Charles Darwin, de grondlegger van de evolutietheorie. Vol trots stuurde de filosoof en econoom in 1873 een exemplaar van zijn standaardwerk Das Kapital naar Kent in Engeland.

Voorin schreef hij een opdracht: van uw oprechte bewonderaar, Karl Marx. Daarna moest hij bijna drie maanden wachten op antwoord, dat volgens kenners niet uitblonk door de hartelijkheid die brieven van Darwin doorgaans kenmerkte.

De vraag is zelfs of Darwin het boek überhaupt had gelezen. Zoals zo veel boeken uit die tijd was het exemplaar van Das Kapital ongesneden verstuurd. Dat betekent dat de bladzijden voor je ze kunt lezen aan de bovenkant nog opengesneden moeten worden.

Darwin had dat duidelijk niet met het hele boek gedaan, wat erop wijst dat hij er of niet doorheen kwam of het Duits gewoon niet zo machtig was.

Revolutie

In zijn antwoord aan Marx schreef Darwin dat hij wenste dat hij de eer om het boek te ontvangen meer waard was, aangezien hij niet zo op de hoogte was van het onderwerp.

"Hoewel onze studies zo van elkaar verschillen, geloof ik dat we allebei oprecht de verbreiding van kennis wensen, en dat die op de lange termijn zeker bijdraagt aan het geluk van het mensdom", schreef de bioloog Darwin aan de denker Marx.

Het exemplaar van Das Kapital was na anderhalve eeuw aan een grondige restauratie toe, ook al was het dan misschien niet helemaal uitgelezen. Die restauratie heeft vijf jaar geduurd, en het boek is nu terug in Down House in Kent, de plek waar Darwin werkte aan zijn revolutionaire theorie over de evolutie.

Dat Das Kapital de theoretische basis vormde voor vele andere revoluties in de geschiedenis van de mensheid kan in dit verband ironisch genoemd worden.