Hoop op duidelijkheid nu justitie acht agenten vervolgt na dood arrestant 

Na ruim acht maanden gaat het Openbaar Ministerie (OM) over tot vervolging van acht agenten die betrokken waren bij de dodelijke arrestatie van een man in Rotterdam. Nabestaanden van het slachtoffer zijn opgelucht en hopen net als politievakbonden dat er snel meer duidelijkheid komt.

"We hebben lang moeten wachten op deze beslissing", zegt advocaat Richard Korver die de familie van het slachtoffer bijstaat. "De familie had er ook geen genoegen mee genomen als er geen vervolging was gekomen. Het is nu hopen dat het oordeel van de rechter niet lang meer op zich laat wachten."

Dat politiemedewerkers worden vervolgd, gebeurt niet vaak. Dat er in één zaak acht agenten worden vervolgd is dan ook erg bijzonder, zegt politiewetenschapper Jaap Timmer. "Ik kan mij niet heugen dat het in de afgelopen 40 tot 50 jaar eerder is gebeurd."

Onderzoek

Vorig jaar juni overleed een man van 32 kort nadat hij door de politie was opgepakt. De rijksrecherche deed, zoals gebruikelijk is bij dit soort incidenten, onderzoek naar de zaak. Volgens een patholoog-anatoom van het Nederlands Forensisch Instituut is de man overleden door de manier waarop hij in bedwang werd gehouden.

De man zou in de Rotterdamse wijk Kralingen met zijn fiets tegen een auto zijn gereden en vervolgens, toen de politie erbij kwam, niet voor rede vatbaar zijn geweest. Na een achtervolging bracht de politie de man met een stroomstootwapen 'onder controle', zodat hij kon worden geboeid, liet het OM destijds weten.

Bij de arrestatie waren tien agenten betrokken. "Er liep een cameraploeg mee met deze agenten. Daardoor heeft justitie heel goed kunnen uitzoeken wie wat gedaan heeft", zegt advocaat Korver. Acht agenten zouden de man om de beurt tegen de grond hebben gehouden.

"Het onder controle brengen en houden van deze man heeft lang geduurd en de man is op enig moment onwel geworden", schrijft het OM. Hoewel de agenten en gealarmeerde hulpdiensten nog probeerden hem te reanimeren, overleed hij kort daarna in het ziekenhuis.

'Handelen naar eer en geweten'

Ramon Meijerink van politievakbond ACP zegt dat de politievakbonden beseffen dat het voor alle betrokkenen een heel zware en verdrietige tijd is en dat ze daarom hopen dat er snel meer duidelijkheid komt over wat er precies is gebeurd.

"De nabestaanden en politiemensen hebben lang moeten wachten op deze zaak. Dat er nu besloten is dat er een strafrechtelijke procedure komt, betekent dat ze nog langer moeten wachten op een uitspraak", zegt Meijerink.

"Politiemensen handelen naar eer en geweten en dat hebben de acht agenten ook gedaan. Het is nu aan de rechterlijke macht om te bepalen of dat ook volgens de regels is gegaan", zegt Meijerink.

Dat zegt ook Xander Simonis van politievakbond ANPV. "Dat het OM de acht agenten gaat vervolgen, betekent natuurlijk nog niet dat de collega's meteen schuldig zijn. Dat moet in de rechtbank nog blijken."

Simonis benadrukt dat de zaak erg vervelend is voor alle betrokkenen, "maar het laat ook wel zien dat de politie niet onfeilbaar is". Volgens Simonis was er mogelijk ook ophef ontstaan als de agenten niet vervolgd zouden worden. "Er is iemand omgekomen en met een onderzoek kan uitgezocht worden of de agenten mogelijk iets verkeerd hebben gedaan."

Maximale straf

De acht agenten worden verdacht van het overtreden van de geweldsinstructie. In die instructie staat precies vermeld wanneer en hoe agenten geweld mogen toepassen. Als het geweld niet plaatsvindt binnen de grenzen van de proportionaliteit en subsidiariteit en iemand gewond raakt of komt te overlijden, kunnen agenten volgens een nieuw wetsartikel uit 2022 vervolgd worden voor het schenden van de geweldinstructie.

Volgens politiewetenschapper Timmer is het de eerste keer dat dit wetsartikel wordt toegepast. "Eerder zouden deze agenten voor doodslag of zware mishandeling met dodelijke afloop zijn vervolgd en zou de straf ook veel hoger kunnen zijn", zegt Timmer. De maximale gevangenisstraf voor het overtreden van de geweldsinstructie met dood tot gevolg is drie jaar.

Wanneer de agenten voor de rechter moeten verschijnen, is nog niet bekend.