Noord-Korea zet deur weer op kier voor Russische en Chinese toeristen
Op wintersport in Noord-Korea, een zomervakantie aan het Noord-Koreaanse strand? Na vier jaar van zelfisolatie zet het meest gesloten land ter wereld de deur voor buitenlandse bezoekers weer op een kier. De strenge quarantaines zijn afgeschaft, de angst voor het coronavirus lijkt weg. Toch komt er nog niet veel volk binnen: het gaat in eerste instantie vooral om kleine aantallen Russen en Chinezen.
"De grootste groep in vijftig jaar tijd", noemen de autoriteiten van de nabijgelegen Russische regio Primorje de 400 Russische toeristen die de afgelopen vier dagen door Noord-Korea reisden. Uit alle delen van het land kwamen ze, van Kaliningrad tot Vladivostok, zo valt te lezen in een post op Facebook van de Russische ambassade in Pyongyang.
'Extra inkomsten zijn welkom'
Noord-Korea heeft grootse plannen. Met vallen en opstaan wordt rond de stranden van Wonsan-Kalma een toeristische zone uit de grond gestampt. Volgens RIA wordt gebouwd aan 17 hotels en 37 herbergen voor de Russische toeristen.
Want ook al verdient Noord-Korea miljarden dollars met de diefstal van cryptovaluta, wapenleveranties en dwangarbeid, extra inkomsten zijn welkom voor het regime van Kim Jong-un. "Het zorgt voor diversificatie", zegt Colin Zwirko. Hij doet onderzoek naar openbare bronnen rond Noord-Korea, speurt satellietbeelden af.
"Ook al zal het in het grotere geheel misschien niet heel veel geld opleveren, ze hebben het deels al gebouwd en zullen proberen daar profijt uit te trekken", aldus Zwirko. Het project leunt deels op Chinese investeringen, de belangrijkste economische reddingsboei voor Pyongyang. Niet voor niets mogen Chinese zakenlieden al langere tijd het land weer in.
Raketten
In de afgelopen maanden heeft Rusland de banden met Noord-Korea verder aangehaald. Washington zegt bewijs te hebben dat Pyongyang raketten heeft geleverd aan Rusland. Het Royal United Services Institute, een Britse militaire denktank, trok op basis van satellietbeelden de conclusie dat Noord-Korea grote hoeveelheden munitie heeft verscheept naar een militaire basis bij Vladivostok. Rusland en Noord-Korea hebben dat ontkend.
"De Russische ambassadeur in Noord-Korea, gouverneurs in de provincies in het verre oosten en ook woordvoerders van het Kremlin hebben allemaal gezegd dat de VN-sancties een overblijfsel zijn van een verleden dat nu niet langer relevant is", merkt Chad O'Carrell van de Korea Risk Group op. Alles ligt op tafel: ook over een bredere inzet van Noord-Koreaanse dwangarbeiders in de door Rusland bezette gebieden in Oekraïne zou worden gepraat.
Het sturen van Russische toeristen lijkt daarin, net als mogelijk meer toegang tot Russische satelliettechnologie, onderdeel van de uitruil. Staatsgeleid toerisme op grotere schaal, zoals China dat in de jaren voor corona ook al organiseerde. Grote vraag: zit Noord-Korea nog te wachten op westerse toeristen? Voor hen zijn de Noord-Koreaanse grenzen op dit moment nog potdicht.
Ambassades eerst debuggen
Reisorganisaties hebben nog geen signalen gekregen over een snelle hervatting van visumuitgiftes. Ook westerse diplomaten die hun ambassades in Pyongyang aan het begin van de covidpandemie ontvluchtten zitten nog in de wacht. "Ook al was het veelal beperkt tot Pyongyang: lange tijd konden zij nog foto's en video's delen van zaken die we anders niet zouden zien", zegt O'Carroll over de absentie van die westerse "ogen en oren" in het gesloten land.
Onder meer Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Zweden hebben ambassades in de Noord-Koreaanse hoofdstad. Of en wanneer zij weer mogen terugkeren, is onduidelijk. "Die ambassades zijn al jaren verlaten en moeten waarschijnlijk eerst worden gedebugd voordat ze weer operationeel kunnen zijn," zegt O'Carroll. Diplomaten uit Mongolië mochten al wel weer terugkeren op hun post, net als Russische, Cubaanse en Chinese diplomaten.
Mondjesmaat contact met bevolking
Meerdere Noord-Koreaanse staatsburgers woonachtig in China zeggen tegen de NOS nog niet in staat te zijn geweest huiswaarts te keren voor familiebezoek. Zij schatten de kansen dat dat dit jaar wel lukt nog niet hoog in. Voor de Russen lijken andere wetten te gelden. Een volgende reis naar Noord-Korea staat alweer gepland voor maart. Of later dit jaar een vliegtuig met westerse toeristen volgt, blijft onduidelijk.
Als het gebeurt, zal het beperkt blijven, denkt Zwirko. De risico's zijn, vanuit de autoriteiten bekeken, beperkt. Buitenlanders komen de toeristische zones niet uit, zullen slechts mondjesmaat in contact komen met de Noord-Koreaanse bevolking. "Zo kunnen ze buitenlanders onder controle houden, zodat ze niet hun bijbels of andere zaken kunnen verspreiden", zegt Zwirko. "Maar als ze een klein beetje meer geld verdienen, waarom niet? Dat zal de overweging zijn."