Natuur maand eerder in bloei dan 50 jaar geleden, hooikoorts op de loer

De lente is in aantocht. 's Ochtends vroeg zijn er al merels te horen, lenteplantjes staan in bloei en op sommige dagen schijnt de zon door de bomen. Een mooi gezicht, maar de bloei van de zwarte els, het gewoon speenkruid en de hazelaar in februari is eigenlijk niet goed, zegt bioloog Arnold van Vliet.

Uit nieuw gepubliceerde onderzoeken op Nature Today, een site voor natuurnieuws, blijkt dat het begin van de bloeiperiode gemiddeld zelfs een maand eerder valt dan vijftig jaar geleden.

Dat planten en bomen eerder in bloei staan komt volgens Van Vliet door de stijgende temperaturen van de afgelopen jaren. In de periode van 1940 tot 1959 was het in januari en februari gemiddeld 2,1 graden. Nu is de gemiddelde temperatuur in die maanden 5,4 graden.

De verandering in bloeidatum is goed terug te zien bij de gele kornoelje. Die struik of kleine boom kan acht meter hoog worden en kenmerkt zich in bloei door de kleine gele bloemetjes in de toppen van de takken. De bloemen van de boom openden zich vijftig jaar geleden rond 13 maart, maar deze eeuw zijn de eerste waarnemingen steeds in februari.

Ook bij de gewone sneeuwklok en de krokus is die trend te zien. Vijftig jaar geleden bloeiden die eind februari, nu staan ze halverwege februari vol in bloei. Bij de hazelaar gaat het nog sneller: die moet eigenlijk in februari zijn bloemen laten zien, maar doet dat nu al in december. Kikkers en insecten zijn volgens Van Vliet in de war door het weer en ook de herfst begon vorig jaar door de warmte later.

Afgezien van dat het er mooi uitziet, zijn er weinig voordelen aan de vroege start van de lente, denkt Van Vliet. "Ik geniet er ook van als ik op de fiets stap, maar als planten en dieren hierdoor zware klappen krijgen, kunnen we ook geen klimaatdoelen halen." Hij doelt hiermee onder meer op de Europese klimaatdoelen die in 2050 behaald moeten worden.

Hooikoorts

En er is nog een nadeel, vooral voor hooikoortspatiënten, want door de vroege bloei van de hazelaar en de els kunnen die veel klachten verwachten de komende periode.

De piek van de zwarte els, die langwerpige bloemen heeft, zorgt voor veel pollen in de lucht. Vooral als het een dag droog is wordt het snotteren geblazen.