Frauderisico bij brievenbus-bv's: '22.000 bedrijven op adres van de piramide'

• Gidi Pols

  redacteur Economie

Duizenden Nederlandse bedrijven worden mogelijk misbruikt door financiële criminelen. Dat blijkt uit een rapport over de risico's bij brievenbusmaatschappijen van het Britse economische onderzoeksbureau Moody's Analytics.

In Nederland vonden de onderzoekers bijna 380.000 rode vlaggen: aanwijzingen dat er iets mis is.

Het bedrijf keek in het onderzoek naar opvallende afwijkingen bij bedrijven over de hele wereld. Het gaat bijvoorbeeld om bedrijven met extreem oude of heel jonge bestuurders, om plekken waar heel veel bedrijven staan ingeschreven en om bestuurders die op papier bij honderden bedrijven de baas zijn.

Dit kunnen volgens het onderzoeksbureau allemaal aanwijzingen zijn dat er iets niet in de haak is. Het adviseert zijn klanten dan ook om voorzichtig te zijn en goed onderzoek te doen naar een bedrijf voordat ze er zaken mee doen.

Piramiden of Muiden

Wereldwijd heeft het onderzoeksbureau 21 miljoen rode vlaggen aan bedrijven geplakt. "Nederland valt vooral op bij massaregistratie, als nummer vier in de EU en als 9de wereldwijd", zegt Moody's Analytics-directeur Francis Marinier. Van massaregistratie wordt gesproken als veel bedrijven geregistreerd zijn op één plek.

Massaregistratie kan om verschillende redenen de wenkbrauwen doen fronsen. "Het kan een manier zijn om illegale activiteiten te verbergen - door bezittingen en transacties te verspreiden over meerdere entiteiten, waardoor het voor autoriteiten moeilijker is om de geldstroom te volgen."

Het extreemste voorbeeld van massaregistratie in Nederland bevindt zich volgens de onderzoekers in Muiden. Daar staan op één adres 403 bedrijven geregistreerd.

Het kan nog gekker: op het adres van de Piramide van Gizeh staan 22.686 bedrijven ingeschreven en op het adres van een klein winkelcentrum in het Zuid-Afrikaanse Pretoria zijn zelfs 61.000 bedrijven geregistreerd.

Onderzoek van NH Nieuws laat zien dat een rode vlag van Moody's niet gelijk hoeft betekenen dat er iets geks aan de hand is. Het regionale medium ontdekte dat de bv's in Muiden op het Kruitpad geregistreerd staan. Daar zit een projectontwikkelaar dat voor een naburig bouwproject voor elk perceel een apart bv'tje heeft opgericht.

Een directeur van 943 jaar oud

Een andere opvallende rode vlag is de leeftijd van bestuurders. Moody's ontdekte ruim tweeduizend bestuurders ouder dan 123 jaar - terwijl de oudste persoon ooit 122 is geworden. Verder vonden de onderzoekers zo'n 4500 bestuurders jonger dan 5 jaar.

Een van de ongeloofwaardige oude bestuurders zou geboren zijn in de 11e eeuw. Deze 943-jarige is op papier directeur en minderheidsaandeelhouder van een Belgisch bedrijf dat in 2018 is opgericht.

Door gebruik te maken van niet-bestaande of al overleden bestuurders, kunnen de echte aandeelhouders en bestuurders van een bedrijf buiten beeld blijven. Ook dit kan een truc zijn van financiële criminelen om de autoriteiten op een verkeerd been te zetten.

Zulke uitzonderlijk oude bestuurders als in België vond Moody's niet in Nederland. Toch hebben de onderzoekers aan 38 Nederlandse bedrijven een rode vlag geplakt vanwege de leeftijd van een directielid. De jongste van die bestuurders is slechts 5 jaar oud. De oudste is geboren in 1915.