Voetbal, feest en broederliefde bij Kaapverdië op Afrika Cup: 'Laten zien wie we zijn'
Laros Duarte hield al enige dagen scherp zijn telefoon in de gaten. De Kaapverdiaanse selectie voor de Afrika Cup zou op 21 december bekend worden gemaakt, maar het verlossende telefoontje bleef uit. Ook op eerste kerstdag op bezoek bij zijn schoonfamilie in Leeuwarden kwam er geen bericht.
Een dag later maakte de 26-jarige speler van FC Groningen zich op voor vertrek richting Schiedam. Opeens trilde zijn telefoon. Het was bondscoach Bubista. Duarte mocht zich opmaken voor zijn eerste grote toernooi. Nog mooier: jongste broer Deroy, van Fortuna Sittard, ging mee, al was dat geen verrassing.
"Ik wachtte even tot we bij mijn moeder in Schiedam waren om het te vertellen", vertelt Laros Duarte vanuit het hotel van de Kaapverdiaanse selectie in Abidjan, Ivoorkust. "Na binnenkomst bleef ik rustig. Toen stond ik met mijn moeder in de keuken en heb ik het haar als eerste verteld."
"Een mooi moment", zegt broer Deroy. "Onze moeder was erg blij. Ze had in spanning gezeten."
Rotterdam als bestemming
De ouders van de gebroeders Duarte werden geboren in Kaapverdië, een archipel in de Atlantische Oceaan op zo'n 700 kilometer van Senegal voor de westkust van Afrika. Vanaf de jaren zestig begon een grootschalige migratie vanuit de eilandengroep, die in 1975 onafhankelijk werd van Portugal.
Veel Kaapverdianen trokken naar Portugal, Frankrijk, de Verenigde Staten en Nederland. Rotterdam was met name een populaire bestemming. Aanvankelijk waren het vooral zeelieden, later volgden vrienden en familie en ontstond in Rotterdam-West een hechte gemeenschap van nu meer dan 20.000 Kaapverdianen.
Tot die migranten behoorden ook de ouders van de gebroeders Duarte. "Onze vader nam ons altijd mee naar buiten om te voetballen", zegt Deroy. "Zo is de liefde voor het spelletje begonnen."
"Ook werden er in de zomer altijd voetbaltoernooien georganiseerd met Kaapverdianen", gaat Laros verder. "Daar deed mijn vader aan mee en als kleine jongens gingen wij mee, met ook onze oudere broer. Het was altijd gezellig. Muziek, feestjes, gezelligheid. Dat verbindt Cabo's in Rotterdam en Nederland."
'Lokale held' op São Nicolau
Dat vader Mario, of Maik, kon voetballen, wisten de broers wel. Maar hoe goed hij vroeger echt was, bleef voor hen een mysterie. "We hoorden in Rotterdam vaak zijn naam vallen", zegt Laros. "Of wij de zoons van Mario waren. Dat zegt wel wat. Dat hij op het eiland een van de beste spelers was."
"Hij was een lokale held", vult Deroy aan.
Het eiland is São Nicolau. Vader Duarte speelde er voor Sport Club Atlético, een van de grootste clubs van São Nicolau. Ze zijn hem niet vergeten, zo bleek onlangs. De club plaatste een bericht op Facebook om te melden dat de zoons van "oude glorie Maika Duarte" waren geselecteerd voor de Afrika Cup. Met een oude elftalfoto erbij.
De foto dateert uit een tijd dat het Kaapverdiaanse voetbal weinig voorstelde. De Blauwe Haaien, zoals de bijnaam van het team luidt, plaatsten zich in 2013 voor het eerst voor de Afrika Cup. Het was een mooi debuut op het grote podium met plaatsing voor de kwartfinales, waarin Ghana te sterk was.
Bij de tweede deelname in 2015 bleef Kaapverdië ongeslagen, maar was de groepsfase het eindstation. In 2021 werden de Kaapverdianen door de latere kampioen Senegal uitgeschakeld in de achtste finales.
Van heinde en verre
De diaspora werd met de jaren zichtbaarder. Kinderen of kleinkinderen van de migranten van toen zijn goed vertegenwoordigd in de huidige selectie. Naast de gebroeders Duarte werden Garry Rodrigues (nu Ankaragücü) en Jamiro Monteiro (clubloos, hiervoor San Jose Earthquakes) geboren in Rotterdam.
Ze komen van heinde en verre. Vijf spelers werden in Frankrijk geboren, drie in Portugal, één in Ierland, één in Zwitserland en elf spelers komen van Kaapverdië zelf. De liefde voor de eilanden, voor muziek, voor voetbal verenigt. De taal ook. Onderling spreken ze Crioulo, een combinatie van Portugees en diverse Afrikaanse talen.
Daar komt de broederliefde van de broers bij. De voormalig Nederlandse jeugdinternationals speelden in de jeugd voor Sparta en promoveerden in 2019 samen naar de eredivisie met de Kasteelclub. "Dat was fantastisch", zegt Deroy. "Maar dit is helemaal mooi. Twee broers samen op een eindtoernooi. Heel bijzonder."
"Al sinds we klein zijn leeft de hele familie met ons mee", zegt Laros. "De hele familie kijkt."
Winst op Ghana: 'Het was prachtig'
Afgelopen zondag begon voor Kaapverdië de Afrika Cup met de wedstrijd tegen Ghana. Deroy stond in zijn veertiende interland in de basis, Monteiro zette Kaapverdië op voorsprong en bij een 1-1 stand werd Deroy in de 68ste minuut met een gele kaart op zak vervangen.
Laros Duarte moest geduld betrachten op de bank. Tot de 84ste minuut: na een korte warming-up kreeg hij het sein om in te vallen. Met rugnummer 15 debuteerde Laros Duarte als vervanger van Monteiro voor Kaapverdië. Van dichtbij zag hij Rodrigues in blessuretijd het winnende doelpunt maken.
"Garry rende gelijk richting de tribune, waar zijn vader zat", vertelt Laros. "Wij renden achter hem aan. Het maakte mijn debuut nog mooier." Deroy en de andere wisselspelers renden mee: "Waar Garry ging, gingen wij ook. En hij ging naar het trappetje bij de tribune. Daar zag ik Laros. We hebben elkaar geknuffeld. Het was prachtig."
Feest op het veld, in de kleedkamer, in de bus en in het hotel. Tot in de vroeger uurtjes werd de zege op Ghana gevierd. Vrijdag om 15.00 uur wacht de tweede tegenstander Mozambique, dat het eerste duel verrassend met 2-2 gelijkspeelde tegen Egypte. Bij winst is Kaapverdië al zeker van een plek in de achtste finales.
"We zijn hier niet alleen om mee te doen", zegt Laros. "Er valt iets te halen voor ons."
"We willen laten zien wie we zijn", zegt Deroy, die een broederdoel toevoegt: "Samen op het veld, naast elkaar bij het volkslied."
