Lora-papegaai, vliegend erfgoed van Aruba, na 75 jaar terug op eiland

De papegaai is volgens kenners 'iconisch' voor Aruba, maar toch vloog de geelvleugelamazone, ook wel Lora genoemd, al meer dan 75 jaar niet op het eiland. Met een herintroductieplan brengen de natuurorganisatie Fundacion Parke Nacional Aruba en het Nederlandse vogelpark Avifauna daar nu verandering in. De eerste negen dieren zijn vorige week met succes uitgezet.

Naar verwachting worden zestien soortgenoten later deze maand uitgezet in Parke Nacional Arikok. De natuurorganisatie hoopt dat op deze manier een zelfvoorzienende wilde populatie zich op het eiland vestigt.

De kleurrijke groengele vogel is een "echt typische Caribische soort" en "iconisch voor het eiland", zegt Roelant Jonker, bioloog en papegaaideskundige. Hij bestudeerde de vogels onlangs zes weken op een ander Caribisch eiland, Bonaire. Daar hebben de dieren wel standgehouden. "Het is een speels en levendig dier en een kleurrijke vertegenwoordiging voor de natuur van de Cariben." De overheid van Aruba zegt dat het dier altijd een "belangrijke plaats heeft gehad in het ecologische en culturele erfgoed".

De 25 dieren die nu worden uitgezet op Aruba zijn in 2022 onderschept toen ze over zee gesmokkeld werden. 75 jaar eerder, in 1947, deden onder meer smokkel, stroperij en ontbossing het dier de das om. "Na de oorlog nam door het toenemende vliegverkeer de smokkel in de dieren toe", zegt de bioloog. Daarnaast werden er veel bossen gekapt, waardoor het dier in een steeds kleiner gebied moest leven.

Niet gewend in het wild

Of de Lora het uiteindelijk gaat redden is nog spannend, zegt Jonker. Er zijn sowieso nog "wat harde noten om te kraken", denkt hij.

De grootste vijand van de vogel is de boa constrictor. "Het gaat op Aruba bijvoorbeeld heel slecht met de parkiet door die wurgslang. Die vogels worden in groten getale opgegeten en zijn nu een zeldzaamheid aan het worden." Een voordeel is weer dat de geelvleugelamazones zijn uitgezet in een natuurgebied, en de slang zich vooral in steden bevindt. En de boa's worden uit de natuurparken verwijderd.

Nu de eerste dieren zijn uitgezet is het in de eerste periode belangrijk dat ze worden bijgevoerd. "Deze vogels zijn het niet gewend om in het wild te leven, het zijn jonge dieren die nog nooit buiten zijn geweest."

De komende jaren worden steeds meer dieren uitgezet, totdat de dieren oud genoeg zijn om zich te kunnen voortplanten en er sprake is van een zelfstandige generatie. Dat kan nog wel tientallen jaren duren.