Laatste klimaatbetogers verwijderd van A10, bijna 400 arrestaties

De politie heeft alle demonstranten van Extinction Rebellion van de A10 in Amsterdam-Zuid verwijderd. Drie uur na het begin van de demonstratie begon de politie met de ontruiming van de snelweg. Dat duurde ongeveer twee uur. Bijna 400 betogers zijn aangehouden, meldt de politie.

Rond 12.30 uur gingen klimaatdemonstranten de A10 op. Een handvol betogers had kort daarvoor zelf het verkeer stilgelegd met eigen auto's. De demonstranten voerden actie tegen ING, dat wat de klimaatactiegroep betreft moet stoppen "met het financieren van klimaatontwrichting". Het hoofdkantoor van de bank zat tot en met 2014 in een gebouw naast de snelweg.

De politie riep hen meermaals op de snelweg te verlaten. Een deel deed dat. Enkele honderden demonstranten bleven. Rond 17.30 uur werd de laatste demonstrant van de weg verwijderd en aan het begin van de avond werd de weg vrijgegeven.

Arrestaties

De ongeveer 400 betogers zijn gearresteerd vanwege het overtreden van de Wet openbare manifestaties. Verreweg de meesten van hen zijn snel zonder ID-controle weggestuurd, zegt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie.

Omdat het geweldloze demonstranten waren, acht het OM het niet nodig hen het "strafrechtelijk traject" in te sturen. Daarnaast kosten aanhoudingen politiecapaciteit, "en die is schaars", aldus de woordvoerder.

"Bij eerdere demonstraties zijn ook geweldloze demonstranten voor de rechter gedaagd en 'schuldig zonder straf' bevonden. Het voornaamste doel was het beëindigen van de blokkade en het vrij krijgen van de weg."

Voor zeven betogers geldt dat ze zijn gearresteerd vanwege het opzettelijk veroorzaken van gevaar op de openbare weg. Het ging hierbij om het groepje actievoerders dat als eerste de weg blokkeerde met de auto en daarna te voet verder ging. Naar dertien van hen wordt nog gezocht.

Verboden

De gemeente Amsterdam had de actie op deze plek verboden en wees erop dat het "onverantwoord" is om op de drukke A10 te demonstreren. Het VU Medisch Centrum ligt ernaast, waardoor de weg een belangrijke route is voor ambulances. Ook gaat het om een druk knooppunt van en naar de rest van Noord-Holland.

Ondanks het verbod besloot een groep demonstranten toch de snelweg te bezetten. Na enkele uren werden de demonstranten door de politie verwijderd:

Ter hoogte van knooppunt De Nieuwe Meer, vlak bij de plek waar actievoerders zich verzamelden, zette een ander groepje demonstranten hun eigen auto's stil op de snelweg. Volgens een woordvoerder van Extinction Rebellion gebeurde dat "op een gecontroleerde manier".

De politie noemde de actie "levensgevaarlijk voor de actievoerders zelf en andere weggebruikers". Op dat stuk van de snelweg moeten weggebruikers vaak razendsnel wisselen van meerdere rijbanen, zei een woordvoerder. "Een actiegroep kan het verkeer daar niet zomaar rustig stilzetten."

Door de stilstaande auto's van activisten sloot Rijkswaterstaat een paar honderd meter van de snelweg af, "om levensgevaarlijke situaties te voorkomen". "Je zou dus kunnen zeggen dat deze kleine actiegroep ervoor heeft gezorgd dat de weg over een paar honderd meter werd afgekruist, waardoor de anderen de snelweg konden betreden", zegt een politiewoordvoerder.

"Onwenselijk, gevaarlijk en strafbaar"

Volgens de woordvoerder van Extinction Rebellion deden ze dat omdat "de politie onze demonstratie niet faciliteerde ondanks dat er honderden mensen langs de snelweg stonden". "Natuurlijk hebben we dat niet gefaciliteerd", reageert de politie, "want dit is een verboden actie. Daarom hebben we ook niet besloten om dat alsnog te doen omdat er veel mensen staan."

Politieagenten hebben gekeken welke actievoerders hiervoor verantwoordelijk zijn. "We hebben goed in de gaten wie het zijn en hebben camerabeelden van die club van vijftien mensen." Daarna sloot de groep zich bij de rest aan, iets verderop. "Er is daar een situatie ontstaan die heel onwenselijk, gevaarlijk en strafbaar is. Het is aan het OM om te kijken wat ermee gebeurt."

Burgemeester Halsema had een plek naast het oude ING-kantoor aangewezen als locatie waar wel gedemonstreerd mocht worden. Maar zo'n vooraf aangewezen plek heeft wat Extinction Rebellion betreft "geen enkele zin".

De actiegroep zei dat ambulances en andere hulpdiensten door de blokkade gelaten konden worden. Volgens de politie kunnen ambulances bij nood ook over de busbaan rijden. "Maar werknemers van de VU en patiënten kunnen daar natuurlijk geen gebruik van maken", aldus een woordvoerder. "Los van de problemen voor de bereikbaarheid van de hele stad." Er waren meerdere agenten en politiewagens om de veiligheid te bewaken.

'Onrealistisch en onacceptabel'

Extinction Rebellion wil dat ING alle financiering van de fossiele industrie beëindigt. In een reactie noemt de bank dat onrealistisch, en de blokkade van de A10 onacceptabel. "De wereld is zo afhankelijk van fossiele brandstoffen dat een transitieperiode nodig is", zegt een woordvoerder.

De bank zei vorige week tegen 2040 helemaal te stoppen met het financieren van olie- en gaswinning, maar dat vindt de klimaatactiegroep niet genoeg om "een leefbare toekomst veilig te stellen".