Groningen begint proef met gratis opvang voor kinderen van alle ouders
In een aantal arme wijken in Groningen kunnen alle kinderen van een half jaar en ouder gratis twee dagen per week naar de kinderopvang. Het gaat om een proef van de gemeente. Die is bedoeld voor de kinderen van alle ouders in de bewuste wijken, of die ouders nu werken of niet.
Het initiatief voor de proef komt van Maria Jongsma, oud-voorzitter van de Voedselbank Groningen en voorheen werkzaam in de kinderopvang en het onderwijs. Jongsma werd dit voorjaar onderscheiden voor haar werk bij de Voedselbank en zei toen zich te ergeren aan het kabinetsvoornemen om kinderopvang alleen gratis te maken voor werkende ouders. "Ik dacht toen: dit momentum ga ik aangrijpen", aldus Jongsma bij RTV Noord.
Jongsma benadrukt dat het heel belangrijk is dat álle jonge kinderen naar de opvang kunnen. "Het belang is dat kinderen samen opgroeien en vanaf het begin gelijke kansen krijgen."
Ontwikkelingsachterstand
De gemeente Groningen is het met haar eens. In de stad bestaat al langer gratis opvang voor kinderen vanaf 2 jaar voor niet-werkende ouders. Op aangeven van Jongsma wordt dat nu in de noordelijke stadswijken uitgebreid naar de jongste kinderen. PvdA-wethouder Carine Bloemhoff: "Het is juist bedoeld voor kinderen die in armoede opgroeien. Je ziet vaak dat ze op basisschool al met een ontwikkelingsachterstand beginnen die ze later moeilijk weer inhalen. Je kan er dus niet vroeg genoeg bij zijn."
De gratis kinderopvang geldt (nog) niet voor de hele stad. "We investeren ongelijk voor gelijke kansen", aldus de wethouder. "We doen echt wat extra's in de noordelijke wijken waar armoede groot is. Ik hoop dat kinderopvang uiteindelijk landelijk een publieke basisvoorziening voor alle kinderen wordt. Tot die tijd zet de gemeente in op de noordelijke wijken."
Toeslagenaffaire
De proef, die tot en met het jaar 2025 gaat lopen, wordt betaald door de ministeries van Binnenlandse Zaken en OCW en kost naar verwachting 3,2 miljoen euro. Hoe groot de interesse is, is onbekend. Volgens Bloemhoff leert de ervaring dat ouders hun kinderen lang niet altijd naar de opvang brengen als ze zelf thuis zijn. Ook is er schroom vanwege de toeslagenaffaire. "We moeten heel veel doen om, met name in die wijken waar het vertrouwen in overheid niet groot is, ouders te begeleiden", stelt de wethouder. "Dat doen we vanaf het consultatiebureau, waar ze allemaal komen. We gaan verder ook huiskamerbijeenkomsten doen voor ouders. En we zetten klassenassistenten in in de groepen 1 en 2 in die wijken."
Alle gemeenten
Maria Jongsma zegt pas tevreden te zijn als de gratis kinderopvang vanaf een half jaar in de hele provincie Groningen is ingevoerd.
Groningen is niet de enige gemeente in Nederland waar alle kinderen gratis naar de opvang kunnen. Het kan ook op drie plekken in Zeeuws-Vlaanderen.
Het kabinetsvoornemen om kinderopvang gratis te maken voor werkende ouders werd eerder dit jaar uitgesteld. Oorspronkelijk zou het plan op 1 januari 2025 ingaan, maar dat wordt nu waarschijnlijk 1 januari 2027. Het lukt de sector niet om voldoende personeel te vinden als straks de vraag naar kinderopvang nog verder zal stijgen, maakte minister Van Gennip in april bekend.
