Pfizers gigawinsten in Nederland nog verder gestegen

• Gidi Pols

  redacteur Economie

De megawinsten die farmaceut Pfizer in Nederland boekt, blijven maar oplopen. De Nederlandse Pfizer-dochter C.P. Pharmaceuticals International C.V. schreef vorig jaar een winst van 19,9 miljard dollar in de boeken. Een toename van ruim 6 procent, blijkt uit het onlangs gepubliceerde jaarverslag.

Het is daarmee het meest winstgevende bedrijf van Nederland, volgens cijfers van Company.info.

Van Angola tot Vietnam

Dat geld verdiende Pfizer vooral met de wereldwijde verkoop van coronavaccins en het coronamedicijn Paxlovid. Onder de Nederlandse tak hangen bedrijven in zo'n zestig landen, van Angola tot Vietnam. Het gaat om de meerderheid van de Pfizer-bedrijven buiten de Verenigde Staten. Winsten uit al die landen liepen vervolgens via Nederland.

Maar een klein deel van de omzet werd daadwerkelijk in Nederland gemaakt: 664 miljoen dollar. Dat gaat waarschijnlijk om verkopen in Nederland zelf, en om leveringen aan enkele andere landen die contracten met Nederlandse Pfizer-dochters tekenden.

Uit een overzicht van gelekte vaccincontracten van de Amerikaanse actiegroep Public Citizen bleek al dat verschillende landen contracten met het Nederlandse Pfizer Export bv hadden afgesloten. Het gaat onder meer om Brazilië, Albanië en Colombia.

Het Nederlandse C.P. Pharmaceuticals International C.V. leverde Pfizer in het verleden een fiks belastingvoordeel op, waarmee Pfizer in theorie miljarden heeft bespaard. Het bedrijf gebruikte een zogeheten Nederlandse cv/bv-constructie, een populaire fiscale truc onder Amerikaanse multinationals. Pfizer zelf ontkent dat het dochterbedrijf ooit gebruikt is voor het ontwijken van belasting.

Door wetswijzigingen in Nederland en de Verenigde Staten is de constructie die Pfizer gebruikte niet meer zo voordelig. Het belastingpercentage loopt inmiddels op. In het nieuwste jaarverslag rapporteerde het bedrijf zelf dat het over de winsten 16,7 procent belasting betaalde. Het jaar daarvoor was dat nog 14,4 procent.

Meer belasting

"Er zullen nog steeds politieke partijen zijn die het te laag vinden, maar het is in ieder geval boven de 15 procent die we wereldwijd hebben afgesproken", zegt de Rotterdamse belastinghoogleraar Peter Kavelaars. Hij doelt daarmee op de wereldwijde minimumbelasting die op 1 januari ingaat.

De vraag is wel hoe het precies komt dat de belastingdruk voor Pfizer is toegenomen, zegt Kavelaars. "Zijn er landen waar dochterbedrijven zitten die hun belasting hebben verhoogd? Of heeft Pfizer activiteiten verplaatst? Daar kom je niet makkelijk achter bij dit soort internationale bedrijven."

Pfizer geeft daar zelf geen inzicht in. De vragen aan de Nederlandse woordvoerder worden beantwoord met een standaard antwoord. "Pfizer is actief in meer dan 165 landen", schrijft de woordvoerder. "Pfizer voldoet volledig aan de belastingwetten en betaalt alle verschuldigde belastingen in alle rechtsgebieden waarin het zaken doet."