Kinderdagverblijven en bso's gebruiken vaker trucs om omzet te verhogen
Kinderopvangorganisaties proberen steeds vaker op creatieve manieren de omzet te verhogen, zonder ouders een veel hoger uurtarief te laten betalen. Dat doen ze onder meer door extra uren te rekenen, blijkt uit een rondgang van de NOS.
Ouders betalen daardoor weliswaar maandelijks meer, maar profiteren ook van extra kinderopvangtoeslag. Het is echter ook een risico: kinderopvangbedrijven mogen eigenlijk geen uren in rekening brengen die ouders niet kunnen afnemen. Doen ze dat toch, dan kunnen ouders uiteindelijk te maken krijgen met terugvorderingen.
Ook Boink, de belangenvereniging van ouders in de kinderopvang, ziet dat organisaties in december nog snel uren- of pakketaanpassingen doen. "Ze voeren bijvoorbeeld betaalde ruildagen in, verlengen openingsuren of verplichten ouders in bso's ook in de zomervakantie heel veel uren af te nemen", zegt voorzitter Gjalt Jellesma.
Stichting voor Werkende Ouders vult aan dat medewerkers al langer zien dat de opvang tussen kerst en oud en nieuw gesloten is, terwijl de uren wel worden doorberekend. "Organisaties noemen dat dan bijvoorbeeld een renovatieweek", zegt directeur Marjet Winsemius. "Maar als ouders dan weer terug op de opvang komen, is heel onduidelijk welk onderhoud nu precies is gedaan."
Beide belangenorganisaties zien dat ouders steeds vaker onder druk worden gezet om in te stemmen met dit soort wijzigingen. "Zij krijgen te horen dat ze moeten tekenen, of anders hun contract opzeggen", zegt Jellesma. "Dat is uiterst bedreigend, omdat ouders vaak geen alternatieve kinderopvang hebben."
Binnen korte tijd ondertekenen
Zo besloot een Amsterdamse kinderopvang met meerdere locaties vorig jaar niet de tarieven te laten stijgen, maar een zomersluiting van twee weken door te voeren. Ouders moeten die dagen wel doorbetalen. Het nieuwe contract met deze voorwaarde moest zo snel mogelijk ondertekend worden. "Ouders die niet tekenen, daarvan worden hun kinderen niet geplaatst", dreigde het bedrijf in een mail.
Dit jaar wil deze organisatie opnieuw een wijziging doorvoeren. Het uurtarief blijft wederom hetzelfde, maar ouders moeten vanaf volgend jaar ook nog eens voor twee extra tegoeddagen betalen. Dat zijn extra opvangdagen die ouders kunnen inzetten "als de beschikbaarheid op de groepen dit toelaat".
Maar voor deze tegoeddagen kunnen ouders wel alvast "een compensatie terugvragen bij de Belastingdienst", schrijft de opvang aan de ouders. "Door deze aanpassing in het contract stijgt de omzet van onze opvang, waardoor wij kostendekkend kunnen blijven, maar gaan ouders er netto op vooruit."
Het administratiekantoor achter de kinderopvang laat in een reactie weten dat de snelle tekening van het contract nodig was, omdat kinderen anders in het nieuwe jaar niet verzekerd waren. "De reden dat we tegoeddagen invoeren is vooral om ouders te helpen, om de tarieven niet te veel te laten stijgen", zegt het bedrijf.
Minder transparant
Volgens onderzoeker Thomas van Huizen van de Universiteit Utrecht levert de constructie een duidelijk voordeel op voor kinderopvangorganisaties, omdat zij goedkoper lijken dan de concurrentie. Het systeem wordt daardoor ook minder transparant. "Uurtarieven zijn niet meer goed vergelijkbaar", zegt Van Huizen. "En je moet erin mee als organisatie, anders lijk je heel duur."
De belastingbetaler draait uiteindelijk via de toeslagen voor de extra, ongebruikte uren op. "De overheid trekt duidelijk aan het kortste eind", zegt Van Huizen. "De regeling is er niet voor bedoeld en het lijkt me niet wenselijk."
Minister Van Gennip heeft de kinderopvangtoeslag voor alle opvangsoorten aankomend jaar flink verhoogd. Daarbij riep ze kinderopvangorganisaties op niet hogere tarieven aan ouders door te berekenen. Volgens eerste berekeningen lijken die met 7 tot 10 procent te stijgen.
Volgens het ministerie van Financiën is het daarbij ook niet toegestaan om meer uren in rekening te brengen dan de opvang open is. Wel lijkt de pakkans klein. Dat komt doordat de afdeling Toeslagen voornamelijk controleert of het aantal uren dat kinderopvangorganisaties doorgeven overeenkomt met wat ouders opgeven. Wie controleert of de opvang ook daadwerkelijk open is, is onduidelijk.
Met de invoering van het nieuwe kinderopvangstelsel wordt het risico op het doorrekenen van meer uren dan mag nog groter, bevestigen meerdere experts. Dat komt doordat de opvang dan voor veel ouders veel goedkoper wordt, waardoor het voor hen nog minder uitmaakt hoe organisaties de uren berekenen.