Grote modeprijs voor ontwerper Mohamed Benchellal: 'Ik hoef niet de hele wereld te kleden'
Aan modeontwerper Mohamed Benchellal is vanavond in het Rijksmuseum het Cultuurfonds Mode Stipendium uitgereikt. De ontwerper uit Amsterdam is de twaalfde ontvanger van de belangrijkste modeprijs van Nederland. "Een enorme eer", zegt hij tegen de NOS.
Benchellal staat bekend om zijn klassieke en overwegend eenvoudige ontwerpen, die tegelijk zeer uitgesproken zijn in vorm. "Een geboren couturier die buiten de gebruikelijke podia om en nagenoeg autodidact wist uit te groeien tot een internationaal fenomeen", stelt de jury. "Hij verovert zijn plek binnen de traditie van de couture met een sculpturaal en maximalistisch vormlexicon en beeldend technisch vernuft."
In deze video vertelt Benchellal hoe hij werkt en wat er bijzonder is aan zijn stoffen:
In het atelier aan huis van zijn grootouders in Lelystad raakte Benchellal in de ban van mode. Hij volgde een opleiding aan het Mode Lyceum in Amsterdam en deed ervaring op bij modeontwerpster Reem Acra tijdens een televisieshow in Beiroet. In 2015 richtte hij zijn eigen couturemerk op.
In eerste instantie was de Amsterdammer vooral succesvol in het buitenland. De afgelopen jaren kleedde hij onder meer actrice Sharon Stone en zangeres Alicia Keys. In 2020 won hij de Vogue Arabia Fashion Prize, gevolgd door modeprijzen in Qatar en Dubai. "Hij bedient het internationale publiek", zegt Vogue-hoofdredacteur Yeliz Çiçek. "In het Midden-Oosten zijn ze superdol op hem en zijn ontwerpen."
Koningin Máxima brak een lans voor de designer toen ze op Prinsjesdag vorig jaar verscheen in een grijsblauwe creatie van zijn hand, voorzien van een sculpturale kraag. Ook Çiçek droeg meermaals zijn ontwerpen.
"Ik kan niet anders zeggen dan dat het heel bijzonder is om het ontwerpproces met hem mee te maken. Hij ziet welke stof bij je lijf past en hij drapeert het om je heen. Hij kijkt precies waar de belijning moet zitten om je vormen te benadrukken, om je vrouwelijkheid te omarmen. Net een beeldhouwer", beschrijft ze.
"Een organisch proces", noemt Benchellal het zelf. "Ik weet van tevoren nooit wat ik maak. Het ontstaat door te doen. Ontwerpen is voor mij net als ademhalen, ik hoef er niet erg over na te denken."
'Eigen vorm van succes gevonden'
Nu is er dus ook de erkenning van een Nederlandse jury. Het Cultuurfonds Mode Stipendium is voor ontwerpers zowel een oeuvreprijs als een aanmoediging om zichzelf artistiek en zakelijk verder te ontwikkelen. Aan de prijs is een geldbedrag van 50.000 euro verbonden, afkomstig van een anonieme schenker. Eerder wonnen onder meer Claes Iversen, Ronald van der Kemp en Iris van Herpen.
"Het is extra bijzonder om mijn werk te mogen vieren in het land waar ik vandaan kom", zegt Benchellal over de toekenning. "Ik had het helemaal niet verwacht. Ik heb nooit mijn best gedaan om ergens bij te horen."
"Ik heb een eigen vorm van succes gevonden", vervolgt hij. "Ik ben er snel achtergekomen dat ik niet de hele wereld hoef aan te kleden. Mijn jurken zijn unieke pieces. Ik draai geen grote productie, ik haal er voldoening uit om voor iedere jurk de tijd te nemen."
Een kleine operatie met een groot bereik, beaamt Çiçek. "Hij draait in zijn eentje zijn business. Veel ontwerpers willen opschalen, maar hij houdt het liever in eigen hand. Hij wil bij ieder stuk dat hij maakt van A tot Z betrokken zijn", zegt ze. "Dat maakt hem bijzonder, en mensen zijn dat geheel terecht gaan zien."
