China werkt aan 'kindvriendelijke' steden tegen bevolkingskrimp, maar ouders huiverig
China wil zijn steden aantrekkelijker maken voor gezinnen. In 2025 moeten de grootste honderd steden in het land het stempel 'kindvriendelijk' verdienen. Want, zo is het idee: als steden kindvriendelijker zijn, zullen ouders eerder aan kinderen beginnen.
Maar is dat ook zo? "Ik heb er nu één", lacht een van de ouders in het Fien en Teun-park, een Nederlands themapark in Wenzhou. "En op dit moment denken we niet na over een tweede."
Door de speakers klinken liedjes als Poesje Mauw en Schipper mag ik overvaren. Bezoekers van dit eerste Fien en Teun-park in China kunnen op de foto met een paar reuzenklompen. Op de menukaart vinden ze frikandellen, patat en wafels. Ze zien, horen en ruiken melkkoeien.
Alles waar Nederland bekend om staat, vind je in het park terug, vertelt de trotse eigenaar Yin Huang. Hij werd geboren in Wenzhou, een miljoenenstad aan de welvarende oostkust van China, maar groeide op in Nederland. Huang keerde terug naar Wenzhou om dit park op te zetten.
Meer natuur in de stad
"De kinderen hier hebben het van jongs af aan al druk op school", weet hij. "Er is weinig tijd en er is niet veel te doen in de buitenlucht. Alles speelt zich binnenshuis af. Of in luxueuze winkelcentra, bijvoorbeeld." Dit park moeten kinderen wegtrekken bij hun smartphone of tablet. Weg uit de wolkenkrabber, terug de natuur in.
"Sommige kinderen die je hier ziet zijn geboren tijdens corona, anderen zijn in die tijd opgegroeid", zegt Huang. Een periode van beperkte bewegingsvrijheid, met harde lockdowns en strenge reisbeperkingen. Eind vorig jaar maakten de autoriteiten daar na drie jaar een einde aan. "Het buitenleven wordt nu echt weer omarmd", stelt hij.
Huang speelt ook in op de wens van de overheid om het platteland terug te brengen naar de stad. "We proberen ze echt te laten ervaren hoe het is op de boerderij. Door te zien, te voelen en te ruiken steken kinderen meer op dan dat ze uit een boek zouden kunnen leren. Entertainment en educatie in de praktijk dus."
In 2025 moeten de eerste honderd steden het predicaat 'kindvriendelijk' verdienen. In 2035 moet de helft van alle grote steden in het land zo'n zelfde transformatie hebben doorgemaakt. Wenzhou geldt als voorloper in dit proces.
Het gaat om praktische zaken: wegwijsbordjes op ooghoogte bijvoorbeeld, of toiletten voor kinderen. "In de ziekenhuizen zijn nu ook speciale kindvriendelijke afdelingen", weet een vader die met zijn vrouw en zoontje een van de bijenkorven bestudeert. "Kinderen voelen zich daar meer op hun gemak. Ook is er veel aandacht voor de veiligheid van kinderen in de stad." Zoals op speelplaatsen, in sportparken en bij zwembaden.
Leidt het tot meer kinderen?
Een kindvriendelijke samenleving is ook 'geboortevriendelijker', is de hoop. De autoriteiten doen pogingen om het geboortecijfer op te krikken. Afgelopen jaar werden er 9,6 miljoen baby's geboren, 10 procent minder dan het jaar ervoor. Het is te weinig om bevolkingskrimp tegen te houden. Voor het eerst sinds 1961 daalt het aantal inwoners van China; de erfenis van decennia van eenkindpolitiek.
Sinds 2015 mogen stellen al twee kinderen krijgen, in 2021 werden dat er drie. Boetes op het krijgen van 'te veel' kinderen werden afgeschaft, waarmee er een de facto einde kwam aan de geboortebeperkingen.
"Bevolkingskrimp is momenteel een van de urgentste problemen", stelde socioloog Hua Hua van de Shanghai Academy of Social Sciences tegen de Chinese krant Global Times. "Een positieve sociale omgeving voor kinderen is van groot belang."
Ook partijbaas Xi Jinping ziet zijn land in rap tempo vergrijzen. Daarom is het nodig een "nieuwe cultuur te cultiveren" rond het huwelijk en het krijgen van kinderen, stelde hij afgelopen maand. "Jonge mensen moeten een correcte kijk krijgen op het huwelijk, geboortes en het gezin."
De praktijk is dat jonge ouders niet staan te springen. Subsidies, bijvoorbeeld voor kinderopvang, maken tot nu toe weinig verschil. Veel jonge ouders kiezen voor zichzelf, of hun carrière.
Sommige bezoekers van het park hebben Xi's hoop op grotere gezinnen ingewilligd. "Het is prachtig, maar wel erg zwaar hoor", lacht een moeder, die met haar drie kinderen tussen de boerderijdieren door banjert.
Maar voor de meeste jonge ouders hier is een kind wel genoeg. "Als de kinderen lol hebben kunnen wij even relaxen", lacht een van de vaders, die met bevriende stellen Mahjong speelt in de schaduw van de Nederlandse molen op het park. "Nee, over een tweede denken we absoluut niet na."