VS wordt dagelijks aangevallen in Irak en Syrië: 'Gevaarlijke situatie'
Terwijl oorlog woedt tussen Israël en Hamas worden dagelijks Amerikaanse militairen aangevallen in buurlanden. In een week tijd zijn zeker vijftien keer bases of strijdkrachten van de VS bestookt in Irak of Syrië. De aanvallen zijn een boodschap van pro-Iraanse milities: we deinzen niet terug voor escalatie.
Hoewel het vooralsnog gaat om beperkte aanvallen, een drone hier of enkele raketten daar, neemt Washington de dreiging serieus. In de regio worden extra afweersystemen neergezet, zo meldt The Wall Street Journal. Die maatregelen zijn een reden waarom het grondoffensief in Gaza door Israël is uitgesteld, zeggen bronnen binnen de Israëlische en Amerikaanse regering tegen de krant.
Defensie-analist Patrick Bolder noemt het aannemelijk dat de speldenprikken het Israëlische offensief mede hebben vertraagd. "Mogelijk heeft de VS Israël aangespoord het rustiger aan te doen, uit angst voor een spill over in de regio."
Het is volgens hem duidelijk dat Washington beter voorbereid wil zijn. "Houden jullie Israël wat in toom, dan gaan wij ook niet escaleren - dat is de boodschap vanuit Iran", zegt Bolder. De VS vreest voor grootschalige wraakacties met raketten zodra Israël Gaza binnenvalt. Daarom wordt behalve in Irak en Syrië ook bij bondgenoten als Saudi-Arabië, Jordanië en Koeweit extra afweergeschut geplaatst.
Nieuwe militie?
Bijna alle aanvallen op de Amerikanen zijn opgeëist door een groep die zichtzelf het Islamitische Verzet in Irak (IVI) noemt. Tot aan de oorlog had nog niemand van deze organisatie gehoord.
"Het is vrijwel zeker een nieuwe naam voor dezelfde aan Iran gelieerde groeperingen die al actief waren in Irak en Syrië", zegt Midden-Oostenexpert Kawa Hassan. "Zo willen ze de façade van eenheid tussen de soennitische en sjiitische groepen uitstralen in de strijd tegen Israël en de VS. Ook helpt het gebruik van een andere naam om betrokkenheid bij de aanvallen makkelijker te ontkennen."
Het verbaast me dat de Amerikanen verrast lijken te zijn door deze aanvallen.
De organisatie heeft video's gedeeld op sociale media waarop te zien is dat ze drones of raketten lanceren. Aanvankelijk zei de VS dat de aanvallen hadden geleid tot "enkele lichtgewonden". Maar gisteren maakte het Pentagon bekend dat het gaat om zeker dertig lichtgewonden. Ook is een huurling die werkte op een basis overleden aan een hartaanval in een schuilkelder.
"Het verbaast me wel dat de Amerikanen verrast lijken te zijn door deze aanvallen", zegt Bolder. Ook vraagt hij zich af hoe drones en raketten meerdere keren langs de geavanceerde luchtafweersystemen van de VS zijn geraakt. "Mogelijk zijn verdedigingsmiddelen overgedragen aan Oekraïne. Sowieso heeft de oorlog tussen Moskou en Kiev laten zien: er is altijd een tekort aan luchtafweer."
Kruisraketten vanuit Jemen
Ook aan de zuidkant van het Arabische schiereiland is het Amerikaanse leger onder vuur genomen. Vanuit Jemen werden vorige week kruisraketten afgevuurd. Een marineschip van de VS heeft er drie neergehaald boven de Rode Zee, aldus het Pentagon. Volgens Washington was het vermoedelijke doel van de aanval Israël - ruim 2000 kilometer noordelijker gelegen.
Sommige analisten denken dat het werkelijke doelwit van de raketaanval het Amerikaanse marineschip USS Carney zelf was. Ze noemen het onwaarschijnlijk dat de kruisraketten van de Houthi's de lange afstand naar Israël kunnen overbruggen. Ook omdat Saudi-Arabië, dat naar eigen zeggen ook een kruisraket neerhaalde, een sterk luchtafweersysteem heeft.
De pro-Iraanse Houthi-rebellen hebben de aanval niet opgeëist. Wel heeft de strijdgroep onlangs gedreigd richting Israël en de VS om zich te mengen in de oorlog als Gaza wordt binnengevallen. Volgens Hassan, die onder meer de NAVO strategisch advies heeft gegeven over Irak en de regio, laat de raketlancering uit Jemen zien hoe gevaarlijk de situatie in het Midden-Oosten is.
"Als het aankomt op strategische besluiten, speelt Iran de doorslaggevende rol bij zijn strijdgroepen in het buitenland. Maar milities zoals de Houthi-rebellen hebben ook bewegingsvrijheid. Eén miscalculatie of misverstand kan grote gevolgen hebben."
Spierballenvertoon
Ook Iran heeft geen baat bij een algehele oorlog in de regio. "Teheran weet donders goed dat het nergens is als de VS al zijn middelen in zou zetten", benadrukt Bolder.
Maar de 'As van het Verzet', zoals alle door Iran aangestuurde milities in de regio bij elkaar worden genoemd, moet wel laten zien dat zij in actie komt. Hassan: "Spierballenvertoon is nodig om de achterban tevreden te houden. Omdat die ziet dat Hamas wordt aangevallen en in Gaza burgers worden gedood."
