Verkiezingsprogramma NSC draait in eerste plaats om beter bestuur

Het bestuur in Nederland is "stuk" en daar moet snel iets aan veranderen, vindt Nieuw Sociaal Contract (NSC). Bij de presentatie van het verkiezingsprogramma, Tijd voor herstel, zei partijleider Pieter Omtzigt dat de huidige bestuurscultuur grote problemen heeft veroorzaakt, zoals de toeslagenaffaire en de bevingschade in Groningen.

"Het allerbelangrijkste is het herstel van de bestuurlijke ordening in Nederland", zei Omtzigt. Als daar niets aan verandert, blijven er problemen ontstaan, denkt hij. En dan blijven mensen "afhaken van de politiek en soms helemaal van de Nederlandse samenleving".

Daarom wil NSC onder meer dat er een grondwettelijk hof komt, waar mensen aan de Grondwet kunnen laten toetsen of hun rechten zijn geschonden. Verder wil hij dat er een regionaal kiesstelsel komt, net als een wet op het Rijkstoezicht. Ook moeten klokkenluiders beter worden beschermd.

Omtzigt zei in zijn toelichting hoopvol te zijn, omdat ook andere partijen beter bestuur belangrijk zeggen te vinden:

Het verkiezingsprogramma van de nieuwe partij, die het goed doet in de peilingen, telt tachtig pagina's. Na het veranderen van de bestuurscultuur is bestaanszekerheid het belangrijkste onderwerp. Daarbij gaat het onder meer om het bestrijden van voedselarmoede. NSC vindt ook dat basisvoorzieningen zoals energie en zorg voor iedereen bereikbaar moeten zijn.

50.000 migranten per jaar

Verder wil NSC dat migratie fors wordt teruggedrongen. Er moet een twee-statusstelsel komen waarbij een verschil wordt gemaakt tussen asielzoekers die hier tijdelijk komen, in verband met bijvoorbeeld een oorlog, en mensen die zich hier langere tijd willen vestigen, omdat ze worden vervolgd vanwege bijvoorbeeld hun geaardheid of hun politieke of religieuze overtuigingen.

Het migratiesaldo, oftewel het aantal nieuwkomers min het aantal mensen dat uit Nederland vertrekt, mag niet hoger zijn dan 50.000 per jaar. Het gaat dan behalve over asielzoekers ook over buitenlandse studenten en arbeidsmigranten. Het gaat om een richtgetal, zegt Omtzigt. "Als je daarbovenuit komt, moet je aanvullend beleid voeren."

Ook wil de partij ervoor zorgen dat er voldoende woningen beschikbaar zijn. Woningcorporaties moeten de komende jaren 350.000 woningen gaan bouwen. Dat zijn er meer dan het huidige kabinet wil. Ook wil de partij huurverhoging aan banden leggen en denkt NSC erover om, net als vroeger, woonwijken aan te leggen voor werknemers van bepaalde grote bedrijven.

Nieuw Sociaal Contract (NSC) wil het stikstofbeleid over een andere boeg gooien. "Met gezond verstand en oog voor alle belangen", zei Omtzigt bij de presentatie. Hij wil dat de huidige stikstofwet van tafel gaat. Daarnaast moet vooral worden gekeken naar de uitstoot (emissie) en veel minder naar waar de stikstof neerkomt (depositie). Wel moet de veestapel kleiner worden.

"Op geen enkele manier is dit allemaal te doen binnen vier jaar", zei Omtzigt. "Wat in vijftien of twintig jaar kapot is gemaakt, herstel je niet in zo'n korte tijd." Wel denkt hij dat mensen de komende jaren al wat van de veranderingen aan de bestuurscultuur gaan merken, als zijn partij het voor het zeggen krijgt.