Pensioenfondsen bezorgd over economie en gevolgen oorlog: verhogingen onzeker
De vijf belangrijkste pensioenfondsen, met ruim 8 miljoen pensioenspaarders en gepensioneerden, hebben voldoende geld in kas, maar toch is het allerminst zeker dat de pensioenen per 1 januari 2024 omhoog gaan, melden de fondsen vandaag.
Die onzekerheid heeft te maken met zorgen over de economie en de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel.
Veel geld in kas
De pensioenfondsen moeten voldoende geld hebben om alle huidige en toekomstige pensioenuitkeringen te kunnen betalen. Dat is een dekkingsgraad van 100 procent. Om de pensioenen te verhogen, is nog eens 5 procent nodig, dus een dekkingsgraad van 105.
De dekkingsgraden van de grootste fondsen zitten ruim boven dat percentage. De vijf grootste zijn het ambtenarenpensioenfonds ABP (114,5 procent), het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (112,1 procent), het Pensioenfonds Metaal en Techniek (109,3 procent), het pensioenfonds voor de bouw bpf Bouw (125,2 procent) en het pensioenfonds voor de metaal en techindustrie PME (113,2 procent).
De hoge dekkingsgraad is vooral te danken aan de gestegen rente. Bij een hogere rente hoeven pensioenfondsen minder geld in kas te hebben om toch aan hun huidige en toekomstige pensioenverplichtingen te kunnen voldoen.
Beleggingen en oorlog
Toch is het maar de vraag of die hoge dekkingsgraden leiden tot hogere pensioenuitkeringen per 1 januari 2024. Het gaat namelijk niet goed met de beleggingen die pensioenfondsen doen met het ingelegde geld van pensioenspaarders. De fondsen zagen in de laatste drie maanden hun beleggingen tussen de 3 en 5 procent minder waard worden.
Bestuursvoorzitter Harmen van Wijnen van het ABP wijst op de aanhoudende economische onzekerheid: "De actuele dekkingsgraad is flink gestegen. Of dat zo blijft met het vreselijke conflict in het Midden-Oosten én de voortdurende oorlog in Oekraïne is zeer onzeker. We willen de pensioenen graag verhogen, maar het moet wel verantwoord zijn."
De pensioenfondsen zijn ook terughoudend met het oog op de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel, dat uiterlijk ingaat in 2027. Vanaf dat moment is de rente minder doorslaggevend. De hoogte van pensioenen beweegt dan meer mee met de resultaten op de beurs.
Er gaat veel veranderen aan het pensioenstelsel. Dat leggen we uit in deze video:
Marike Knoef, hoogleraar economie aan Tilburg University en verbonden aan pensioen-denktank Netspar, begrijpt dat die overgang veel onzekerheid met zich meebrengt: "Die transitie is niet gratis, dat kost menskracht. Daarnaast weet een pensioenfonds nu niet hoe de economie er voorstaat op het moment van de overstap naar het nieuwe stelsel."
Ook is er geld nodig om generaties waarvoor de overgang naar het nieuwe stelsel nadelig uitpakt te compenseren.
Eind november wordt duidelijk of de pensioenuitkeringen omhoog gaan.