Nog geen homohuwelijk in India, daarvoor is een wetswijziging nodig

Het Indiase Hooggerechtshof zegt dat erkenning van het homohuwelijk niet mogelijk is op basis van de bestaande wetgeving, nieuwe wetgeving is noodzakelijk. Daarmee verwerpt het hof de verzoeken van 21 stellen. Die hadden het hooggerechtshof om erkenning van het homohuwelijk gevraagd. De lhbtiqa+-gemeenschap in India is teleurgesteld in de uitspraak, al zijn er wel lichtpunten.

De 21 stellen hadden zich in hun petities beroepen op de grondwetsartikelen over gelijkheid, gelijke kansen, vrijheid van meningsuiting, het recht op leven en het artikel tegen discriminatie.

Stedelijk en elitair

Sinds 2018 is homoseksualiteit in India niet meer strafbaar en in de afgelopen jaren is de publieke opinie in India progressiever geworden. Bijna de helft van de Indiërs steunt het homohuwelijk en een groeiend aantal Indiërs vindt ook dat homostellen recht hebben op adoptie, zo komt naar voren uit enquêtes.

Zo zouden Vishwa en Vivek graag zien dat hun huwelijk erkend wordt onder Indiase wetgeving:

De regering gaat daar niet in mee. In een geschreven reactie werden de petities afgedaan als "stedelijk en elitair" en benadrukte de regering dat het huwelijk uitsluitend bestemd is voor man en vrouw. De overheid werd daarin bijgevallen door religieuze organisaties, en steun kwam er ook van de nationale commissie voor kinderbescherming (NCPCR). Die stelde dat het voor kinderen niet goed is als ze worden opgevoed door een niet-heteroseksueel koppel.

Anjali Gopalan is een van de activisten die naar het Hooggerechtshof waren gestapt. Zij verwoordde haar teleurstelling op de televisiezender ABP. "India is een democratie, maar we ontzeggen onze eigen burgers basisrechten." Anderen activisten, zoals Harish Iyer, houden hoop. "Hoewel de uitspraak niet in ons voordeel was, zijn er wel veel opmerkingen in ons voordeel gemaakt. Het duurt misschien nog even, maar we zullen maatschappelijke gelijkheid krijgen", zei Gopalan in de krant Hindustan Times.

Natuurlijk fenomeen

Met name de hoogste rechter, Dhananjaya Yeshwant Chandrachud, liet blijken progressiever te denken dan de overheid. Hij maakte in zijn oordeel meteen duidelijk dat het wat hem betreft afgelopen moet zijn met vooroordelen tegen en discriminatie van homostellen. "Queer zijn is een natuurlijk fenomeen en al eeuwen bekend in India. Het is stedelijk noch elitair."

Hoewel de huidige wet wet geen ruimte biedt om het homohuwelijk te erkennen, benadrukte Chandrachud dat stellen, ongeacht hun gender of seksuele oriëntatie, recht hebben op erkenning. "Zulke relaties niet erkennen leidt tot discriminatie."

Stellen het recht op adoptie ontzeggen is ook een vorm van discriminatie, zei Chandrachud. CARA, de centrale adoptie-autoriteit in India, heeft volgens hem eerder ten onrechte ongetrouwde stellen, en daarmee ook homoseksuele stellen, uitgesloten van het recht op adoptie. Dit terwijl alleenstaanden wel mogen adopteren.

Onderzoekscommissie

Andere rechters van het hof waren het op dit punt niet eens met Chandrachud. Wel vonden ze allemaal dat een commissie moet onderzoeken of lhbtiqa+-stellen samen een bankrekening mogen openen. Ook moet deze commissie kijken wat er mogelijk is op het gebied van pensioenrecht en erfrecht.

De indieners van de verzoekschriften hadden aangevoerd dat de bestaande Speciale Huwelijkswet voldoende aanknopingspunten biedt om het homohuwelijk te regelen, maar het hof zegt dus dat een wetswijziging nodig is. De Speciale Huwelijkswet werd in 1954 aan het Indiase wetboek toegevoegd en richtte zich op stellen van verschillende kasten en religies.

"We kunnen de Speciale Huwelijkswet niet ongrondwettelijk noemen alleen omdat deze het homohuwelijk niet erkent", zo staat in de uitspraak van het hof. "We kunnen het parlement ook niet opdragen om een nieuw huwelijksinstituut te creëren."

Onwil

De enige twee Aziatische landen die het homohuwelijk erkennen zijn Taiwan en Nepal. Ook in Nepal is het homohuwelijk niet in de wet verankerd. In juli beval het Hooggerechtshof in Nepal dat de overheid zulke huwelijken moet gaan registreren, in afwachting van een wetswijziging. In de praktijk lopen stellen daar nog steeds aan tegen de onwil van ambtenaren en lokale rechtbanken.