Veroordeelde IS'er werkte jaar lang voor Vluchtelingenwerk
Vluchtelingenwerk Nederland heeft een jaar lang een medewerker gehad die is veroordeeld voor lidmaatschap van de terroristische organisatie Islamitische Staat. De 39-jarige vrouw werkte op vrijwillige basis als juridisch medewerker bij de organisatie en had toegang tot persoonsdossiers en andere gegevens van vluchtelingen.
De NOS heeft de vrouw, die anoniem wil blijven, gesproken. "Tegenover de cliënten die op mijn spreekuur kwamen heb ik ook nooit het gevoel gehad van 'oeps'. Ik deed het werk met goede intenties", zegt ze. "Als je intenties zuiver zijn, hoef je niet achterom te kijken."
In 2019 werd de vrouw veroordeeld tot 30 maanden celstraf, waarvan 10 maanden voorwaardelijk. De rechtbank in Rotterdam achtte bewezen dat ze in 2015 hoogzwanger naar Bagdad is afgereisd om zich aan te sluiten bij IS.
Op de telefoon van haar broer, die eerder naar het zelfverklaarde kalifaat was afgereisd om zich aan te sluiten bij de terreurorganisatie, stonden foto's waarop de vrouw poseerde naast een IS-vlag en met een kalasjnikov in de hand. De rechter nam het haar kwalijk dat ze "niet ondubbelzinnig afstand" nam van IS.
Vog fiksen
Zelf verklaarde ze dat ze op familiebezoek ging en de door IS gecontroleerde steden Falluja en Mosul bezocht als toerist. Ook zei ze dat ze in het kalifaat alleen voor haar man en gezin zorgde. De rechter vond dat niet geloofwaardig. "Ik vond dat ik wel degelijk afstand nam van de daden van IS", zegt ze nu. "Ik vond dat de mensen daar moesten kiezen tussen twee kwaden. Ik stond daar genuanceerd in."
Volgens Vluchtelingenwerk kon de vrouw een geldige verklaring omtrent het gedrag (vog) overleggen. Die kreeg ze, ondanks haar veroordeling. De vrouw zegt dat Reclassering haar waarschuwde dat het lastig zou kunnen worden. "Ze zeiden: 'Kijk maar of je een vog kunt fiksen. Ze zeiden niet dat ik niet bij Vluchtelingenwerk mocht werken."
Een woordvoerder van Vluchtelingenwerk Nederland zegt dat de organisatie onlangs op de hoogte was van het verleden van hun vrijwilliger. Daarop is de samenwerking met de vrouw opgezegd. "Het is natuurlijk erg precair. We willen niet dat potentiële daders en slachtoffers tegenover elkaar komen te zitten, maar als een rechtmatige vog is afgegeven gaan wij ervan uit dat deze persoon vrijwilligerswerk bij ons kan uitvoeren", zegt een woordvoerder.
Hoe het kan dat de vrouw ondanks haar veroordeling een vog heeft gekregen, wil een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid, waar Justis onder valt, niet zeggen. "We kunnen niet ingaan op deze individuele casus. Elke aangevraagde vog is maatwerk en daarbij wordt naar een heel pakket gekeken."
Vertrouwen kwijt
"Walgelijk", noemt oprichter Wahhab Hassoo van de stichting NL helpt Yezidi's het. "Als een van de belangrijkste vluchtelingenorganisaties banden heeft met iemand die onderdeel was van een genocidale organisatie, dan heb ik daar geen woorden voor. Heel triest. Talloze jezidi's zijn slachtoffer geworden van IS, mijn eigen familie ook. Ik vind het echt schandalig."
Hassoo, die ook gastlessen gaf voor Vluchtelingenwerk, zegt zijn vertrouwen kwijt te zijn in de organisatie. Hij vindt niet dat de vrouw een tweede kans verdient. "Een tweede kans verdient iemand die een koekje heeft gestolen, niet iemand die lid was van een terroristische organisatie."