Finse oud-president en 'vredesmakelaar' Martti Ahtisaari (86) overleden

De Finse oud-president Martti Ahtisaari is op 86-jarige leeftijd overleden. Dat heeft de stichting die Ahtisaari oprichtte voor het voorkomen en oplossen van gewelddadige conflicten bekendgemaakt.

Ahtisaari was van 1994 tot 2000 president van Finland. Daarvoor had hij verschillende functies bij de Verenigde Naties en het Finse ministerie voor Buitenlandse Zaken.

Tijdens zijn presidentschap sloot Finland zich aan bij de Europese Unie. Ook ontmoetten de Amerikaanse president Clinton en zijn Russische ambtgenoot Jeltsin elkaar in de Finse hoofdstad om te praten over de uitbreiding van de NAVO naar de Baltische landen.

'Vredesmakelaar'

Maar al voor en ook na zijn presidentschap speelde Ahtisaari een belangrijke rol in het oplossen van internationale conflicten.

De stichting (CMI) noemt Ahtisaari daarom "de meest succesvolle vredesmakelaar aller tijden" en zegt het overlijden van de oprichter en jarenlange voorzitter ten zeerste te betreuren. Ahtisaari was van 2000 tot 2017 de voorzitter van de stichting.

De huidige Finse president Niinistö schrijft op X met diep verdriet kennis te hebben genomen van het overlijden van Ahtisaari. "Ahtisaari geloofde in mensen, beschaving en goedheid", schrijft Niinistö.

Vredesonderhandelingen

Ahtisaari speelde een belangrijke rol in de onafhankelijkheid van Namibië in de jaren 80. Aan het einde van zijn presidentschap onderhandelde Ahtisaari samen met Rusland en de VS over een vredesakkoord dat leidde tot de terugtrekking van de Servische troepen uit Kosovo.

Daarnaast was Ahtisaari betrokken bij het Noord-Ierse vredeproces waar hij toezag op de ontwapening van de paramilitaire IRA in Noord-Ierland.

Ook na zijn presidentschap zette hij zich in op het gebied van internationale conflicten. Zo hielp hij in 2005 de provincie Atjeh in Indonesië autonomie te bereiken en was hij speciale gezant van de VN voor de Hoorn van Afrika. Daarnaast speelde hij opnieuw een rol in Kosovo van 2005 tot 2008, toen als speciale vertegenwoordiger van de secretaris-generaal van de VN.

In 2008 ontving Ahtisaari de Nobelprijs voor de Vrede "voor zijn belangrijke inspanningen, op verschillende continenten en gedurende meer dan drie decennia, om internationale conflicten op te lossen", volgens de Nobelcomité.

In 2021 werd bekend dat Ahtisaari aan alzheimer leed en zich terugtrok uit het openbare leven.

Stichting CMI schrijft dat de oud-president een staatsbegrafenis zal krijgen. Het is nog niet bekend wanneer die zal plaatsvinden.