Zuid-Koreanen: China stuurt grote groep Noord-Koreanen terug naar eigen land

Een Zuid-Koreaanse mensenrechtenorganisatie zegt dat China ongeveer 600 Noord-Koreaanse vluchtelingen heeft uitgezet. Ook de Zuid-Koreaanse overheid vermoedt het uitzetten van de grote groep en heeft bij China protest aangetekend.

Het zou China's eerste grootschalige uitzetting zijn in bijna vier jaar. Noord-Korea opende onlangs zijn grenzen na een jarenlange coronalockdown. De uitzetting zou aan het begin van de week zijn geweest. Onder de groep zouden ook kinderen zijn.

China ontkent de uitzettingen niet. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat het land altijd de Chinese wetgeving naleeft als het gaat om "Noord-Koreanen die illegaal het land zijn binnengekomen". In de praktijk betekent dit dat China Noord-Koreanen die het betrapt, vastzet in detentiecentra.

Het is onduidelijk hoeveel Noord-Koreanen precies in het land zijn en hoeveel van hen zullen worden uitgezet. Volgens de Verenigde Naties zijn er meer dan 2000 Noord-Koreaanse vluchtelingen in China opgesloten, wachtend op hun deportatie.

Open grenzen

Tijdens de coronapandemie liet Noord-Korea niemand het land in uit angst voor besmettingen. Ook de door China opgepakte grensoverstekers waren niet welkom. Nu de grenzen van het land weer geopend zijn, is de verwachting dat de komende tijd nog meer vluchtelingen worden teruggestuurd.

Maar het hoge aantal van de afgelopen uitzetting zal waarschijnlijk niet meer voorkomen, denkt Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies van de Universiteit Leiden. "Gedurende de afgelopen jaren hebben ze geen mensen kunnen uitzetten, dus daarom zijn het er nu zoveel. In principe gebeurt het in kleine groepen."

Eenmaal terug in hun thuisland riskeren ze strenge straffen zoals detentie, marteling en andere vormen van geweld. De Noord-Koreaanse overheid ziet ze als landverraders. "De autoriteiten maken onderscheid tussen twee soorten vergrijpen: een economisch en een politiek vergrijp. Naar China gaan om spullen te kopen en thuis weer te verkopen is strafbaar, maar het is minder erg dan mensen die willen vluchten", legt Breuker uit. "Dat laatste wordt heel hard afgestraft: naar een strafkamp en soms zelfs de doodstraf."

Die afstraffing is vooral bedoeld als waarschuwing naar de rest van de bevolking om niet hetzelfde te doen als hun teruggestuurde landgenoten. Breuker: "Dit is puur om te laten zien dat het regime de situatie goed onder controle heeft en dat je zelfs niet in China veilig bent."

Zuid-Korea roept China al langer op om gevluchte Noord-Koreanen niet meer terug te sturen, maar tot nu toe heeft China daar geen gehoor aan gegeven. Na de berichten over de grootschalige uitzetting liet het Zuid-Koreaanse ministerie van Buitenlandse Zaken aan het persbureau Reuters weten dat de overheid zich zal blijven inspannen om Noord-Koreaanse vluchtelingen te beschermen.