Supermarkten verleiden klanten nog amper tot kopen duurzame producten

Grote supermarktketens doen er weinig aan om de klant te verleiden duurzame producten te kopen. Klimaat-vriendelijk assortiment wordt vrijwel niet prominent in het zicht gelegd. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van onder andere Milieudefensie.

Bij duurzame producten gaat het om artikelen die weinig schade opleveren voor mens en milieu. Denk aan boodschappen waarvan bij de productie weinig CO2 vrijkomt en waarbij nauwelijks plastic wordt gebruikt voor verpakkingen. Vlees, vis en kaas worden daarentegen meegeteld als niet-duurzame producten.

In het onderzoek is gekeken naar in hoeverre supermarkten duurzame producten prominent aanbieden. Het gaat dan bijvoorbeeld over hoe supermarkten hun artikelen in hun schappen plaatsen. Ook is gekeken naar hoe er wordt geadverteerd op reclameborden in de winkel en in folders.

Vlees versus plantaardig

Het onderzoek resulteert voor het derde jaar in een zogenaamde Superlijst Groen. "Supermarkten maken inmiddels meer plannen dan een paar jaar geleden," vertelt Gustaaf Haan van onderzoeksbureau Questionmark, "maar concrete maatregelen in assortiment, promotie en winkelinrichting laten nog meestal op zich wachten."

De supermarkten zouden met name terughoudender kunnen zijn met het promoten van dierlijke producten, stelt het onderzoek. "Ruim 80 procent van de eiwitrijke producten in de reclamefolder is nog altijd vlees, vis of kaas. Van de kant-en-klaarmaaltijden bevat 85 procent vlees, vis of kaas."

Achterblijvers en voorlopers

Volgens het onderzoek bieden Ekoplaza, Lidl en Albert Heijn duurzame producten het meest prominent aan. Ook zijn zij het meest transparant over hun ambities met betrekking tot het aanbieden van duurzame producten.

Met name op het gebied van de zogeheten eiwittransitie wordt supermarkt Plus als 'achterblijver' bestempeld. "Voor het eerst rapporteren alle supermarkten behalve Plus over de verhouding tussen dierlijke en plantaardige eiwitten in de verkoop van voedsel."

Plus zegt tegen de NOS teleurgesteld te zijn over het resultaat van het onderzoek. Volgens de supermarkt doet het onderzoek geen recht aan wat Plus al doet aan het verduurzamen van het assortiment. Over het prominent aanbieden van dierlijke en plantaardige producten zegt de keten: "Plus zal aanbiedingen voor vlees, kaas en zuivel blijven doen. Wel is dit in de plannen voor 2024 aanzienlijk teruggebracht."

Machtige rol supermarkt

Milieudefensie is van mening dat supermarkten een belangrijke rol hebben in het verduurzamen van wat er in ons boodschappenmandje terechtkomt. "Supermarkten hebben een zeer machtige rol. Er zijn miljoenen consumenten en tal van voedselproducten, maar er is slechts een handjevol supermarkten."

Supermarkten kunnen daarom meer druk uitoefenen op leveranciers om voedsel duurzaam te produceren en kunnen consumenten helpen een duurzame keuze te maken. "De consument is natuurlijk vrij om te kiezen," zegt Haan, "maar de supermarkten kunnen in ieder geval stoppen om de klant niet de verkeerde kant op te duwen."