'Faillissementsfraude nog altijd moeilijk te voorkomen'
Wetten die fraude met faillissementen moeten voorkomen, werken niet of nauwelijks. Dat concluderen onderzoeksbureau Regioplan en het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum.
Per jaar zijn er duizenden faillissementen, vooral van bedrijven en instellingen. Volgens schattingen komt bij een kwart tot een derde daarvan fraude voor.
Zo kan een bestuurder vlak voor het faillissement geld wegsluizen naar eigen rekeningen, of een bedrijfsauto ergens anders neerzetten. Schuldeisers, zoals leveranciers en personeel, kunnen daardoor minder geld opeisen.
Curatoren krijgen ook minder geld
Sinds 2017 is een curator, die door de rechtbank wordt aangesteld om het faillissement af te handelen, verplicht om onderzoek te doen naar dit soort fraude. Maar volgens de onderzoekers van Regioplan blijft dit onderzoek vaak beperkt, omdat de curator juist bij faillissementsfraude nauwelijks betaald krijgt.
Dat komt doordat ook curatoren betaald worden uit de boedel, oftewel de bezittingen die nog in een bedrijf zitten. Als die boedel zo goed als leeg is, krijgen ook de curatoren niet of slechts deels betaald.
Ander probleem is volgens de onderzoekers dat de FIOD en het Openbaar Ministerie de meldingen van curatoren nauwelijks oppikken. Daardoor zijn curatoren minder bereid om melding te doen bij verdachte transacties.
Bestuursverbod ook minder vaak uitgedeeld
Curatoren hebben sinds 2016 ook nog een ander wapen in handen: zij kunnen voor frauderende ondernemers een bestuursverbod van maximaal vijf jaar vragen. Bij de invoering van de maatregel was de verwachting dat er tientallen van dit soort verboden per jaar zouden worden opgelegd.
Maar ook die maatregel werkt minder goed dan gedacht: tot nu toe telden de onderzoekers in totaal 46 van dit soort verboden. Ook hier speelt mee dat voor zo'n lange en ingewikkelde procedure een curator uit de boedel betaald krijgt.
Daar komt bij dat het verbod uiteindelijk makkelijk is te ontwijken. Zo kunnen frauderende ondernemers opnieuw een bedrijf starten in het buitenland, of op naam van iemand anders.