Door Marokkaanse naam minder kans op huurwoning: 'Ik krijg geen reactie'
Nederlanders met een Marokkaanse naam worden nog altijd gediscrimineerd bij het zoeken naar een huurwoning. Dat blijkt uit jaarlijks onderzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De afgelopen drie jaar werd er minder gediscrimineerd jegens verschillende groepen, maar met name bij Marokkaanse mannen blijkt het probleem hardnekkig.
In het onderzoek werd op ruim 3000 advertenties gereageerd met fictieve profielen, die in alle aspecten overeenkomstig waren, behalve wat betreft de naam. Die werd veranderd naar een naam die als Marokkaans wordt beschouwd, op basis van eerder Belgisch onderzoek. Reacties onder namen als Karim Azzouzi en Mohamed Abdelaziz bleken 18 procent minder kans te hebben op het verkrijgen van een huurwoning.
De gemeente blijkt bij discriminatie op de woningmarkt een belangrijke factor te zijn. Marokkaanse klinkende namen werden buiten de vier grootste gemeenten (Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Amsterdam) vaker gediscrimineerd. In grote steden was dat niet het geval.
Dit jaar werd er bij de reacties op fictieve profielen van Poolse namen en homostellen überhaupt niet of nauwelijks discriminatie geconstateerd, concludeert Andrew Britt van het Verwey-Jonker Instituut, dat het onderzoek voor het ministerie doet. Vorig jaar werd er bij deze groepen nog wel bewuste uitsluiting geconstateerd.
Stereotypen
Wat er precies toe geleid heeft dat discriminatie op de woningmarkt deels minder is geworden, is niet duidelijk. Britt zegt dat het te maken zou kunnen hebben met overheidscampagnes tegen dit soort discriminatie, of meer bewustzijn en aandacht voor discriminatie bij sommige brancheorganisaties.
Waarom Marokkaanse mannen daarentegen nog steeds minder vaak worden uitgenodigd voor bezichtigingen, of zelfs geen reactie krijgen als ze op een woning reageren, is evenmin duidelijk. Volgens het Verwey-Jonker Instituut zou een verklaring kunnen zijn dat verhuurders bepaalde mensen niet kiezen als huurder op basis van vooroordelen en stereotypen over hun betrouwbaarheid.
In een krappe woningmarkt waar al schaarste is in het aanbod, heeft de verhuurder een sterke positie en kan hij of zij de keuze baseren op persoonlijke voorkeuren, ook als deze criteria niet zijn toegestaan.
Mijn partner met een Europese achternaam werd uitgenodigd voor bezichtigingen bij woningen waar ik niet eens een reactie van kreeg.
Abdelilah Akalai, ondernemer in de IT-wereld, merkte het verschil in reacties ook toen hij op zoek was naar een particuliere woning via een makelaar. "Mijn partner, die een Europese achternaam heeft, en ik reageerden weleens op dezelfde woningen. Dan kreeg zij een uitnodiging voor een bezichtiging en kreeg ik niet eens een reactie. Ondanks dat ik meer verdien."
Na verschillende pogingen merkte Akalai een patroon: "Op een gegeven moment reageerde zij alleen nog op woningen. Ik dacht zelf al dat het ligt aan een negatief imago rondom Noord-Afrikaanse mensen. En als je dan de uitkomsten van zo'n onderzoek leest, dan geeft dat bevestiging. Ik herkende het."
Bewuste uitsluiting
Verdere discriminatie bij verhuurbemiddelaars werd geconstateerd met zogenaamde 'mystery calls', waarbij acteurs belden met verhuurmakelaars en vragen stelden als 'zou het mogelijk zijn om niet te verhuren aan buitenlanders, van die Marokkanen bijvoorbeeld?'.
In ruim een derde van die verzoeken gingen de bemiddelaars mee. Dat is ongeveer gelijk aan vorig jaar en het jaar daarvoor. Het betekent dat een significant deel van de verhuurmakelaars bereid is om bewust mensen met een niet-Nederlandse achtergrond direct of indirect uit te sluiten, stellen de onderzoekers.
Naar aanleiding van het onderzoek stuurde demissionair minister van Volkshuisvesting De Jonge een brief naar de Tweede Kamer. "Woondiscriminatie is een hardnekkig probleem dat niet van de ene op de andere dag is op te lossen, daar is een lange adem voor nodig. Het tegengaan van discriminatie verdient daarom blijvend onze aandacht", schrijft hij.
