TikTok lanceert charmeoffensief, maar stuit op kritische Tweede Kamer
Als TikTok had gehoopt om met een anderhalf uur durend gesprek in de Tweede Kamer al het wantrouwen jegens het techbedrijf weg te nemen, dan is dat niet gelukt. De app is van Chinese makelij en ligt daarom onder een vergrootglas. Daarbij is de videoapp gigantisch populair onder tieners en kinderen, wat leidt tot zorgen over hun welzijn.
Daarom lanceert TikTok nu een charmeoffensief, in de hoop zo vergaande beperkingen te voorkomen. Met een team van zes mensen, waarvan de helft daadwerkelijk in gesprek ging met de Kamerleden, waren ze naar Den Haag gekomen.
Er zijn een hoop misvattingen over onze app.
In de VS zinspelen beleidsmakers al maanden op een verstrekkend verbod, al is het de vraag of de daad bij het woord wordt gevoegd. Dat is noch in Nederland, noch in Europa aan de orde. Wel heeft de Rijksoverheid het gebruik van de app op werktelefoons verboden. Hetzelfde geldt voor EU-instellingen, waaronder de Europese Commissie.
'Hoop misvattingen'
"Er zijn een hoop misvattingen over onze app", zei Jade Nester, bij TikTok verantwoordelijk voor het databeleid in Europa, na afloop op de vraag met welk doel het bedrijf naar Den Haag was gekomen. "We hebben veel stappen genomen om de veiligheid en privacy van onze gebruikers te beschermen, dat willen we uitleggen."
Toevallig of niet: TikTok kondigde gisteren de volgende stap in 'Project Clover' aan, een plan dat ervoor moet zorgen dat eind volgend jaar alle data van Europese gebruikers op Europese bodem staat. Een Brits beveiligingsbedrijf, NCC Group, houdt toezicht op de beveiliging ervan. "Je hoeft ons dus niet op ons woord te geloven", zei Nester. Ofwel: daarvoor is nu extern toezicht.
De zes aanwezige Tweede Kamerleden van VVD, D66, PVV, GroenLinks, ChristenUnie en Groep Van Haga waren overwegend kritisch. Alleen de PVV benoemde nadrukkelijk ook de positieve kanten van de app.
VVD-Kamerlid Queeny Rajkowski vroeg aan TikTok om te garanderen dat China "geen enkele betrokkenheid heeft met het bedrijf". Nester van TikTok zei toen allereerst dat er geen data in China wordt opgeslagen. Om daarna wel te erkennen dat "een gelimiteerd aantal medewerkers in China" mogelijk toegang heeft tot wat TikTok 'publieke' data noemt, zij het onder strikte voorwaarden.
Deze uitleg leidde ertoe dat Rajkowski achteraf zei dat het TikTok niet was gelukt om het vertrouwen te herwinnen. Ook D66-Kamerlid Hind Dekker-Abdulaziz zei dit na afloop.
Nester van TikTok zei na afloop dat het bedrijf ook likes en ander gedrag van gebruikers met een publiek profiel als publieke data ziet. Dat kan alsnog potentieel waardevolle informatie zijn voor de Chinese overheid, al zegt het bedrijf nooit aan dergelijke verzoeken mee te werken.
Data zoals een persoonlijk e-mailadres en financiële informatie van een gebruiker beschouwt TikTok als 'beschermd' en is niet toegankelijk voor China.
Kinderen op TikTok
Kamerleden maakten zich niet alleen zorgen over de toegang die China tot Nederlandse TikTok-gegevens heeft, maar stelden ook vragen over het gebruik van de app door kinderen. Tijdens het gesprek benadrukte de delegatie meermaals dat er allerlei maatregelen zijn genomen.
Zo kunnen ouders, als ze een TikTok-account hebben, meekijken met hun kinderen en een schermtijd instellen. De standaard is een uur per dag. En, zo benadrukt TikTok, de app is niet bedoeld voor kinderen onder de 13 jaar, al is algemeen bekend dat veel kinderen onder die leeftijd er op actief zijn. Naar verwachting krijgt TikTok volgende week een boete van de Ierse privacywaakhond voor tekortkomingen op dit vlak.
Pikant was een moment helemaal aan het einde van het gesprek toen D66-Kamerlid Dekker-Abdulaziz een vrij eenvoudige vraag stelde: kan TikTok de niet-gepersonaliseerde tijdlijn, een maatregel die ze hebben ingesteld vanwege nieuwe Europese wetgeving, niet standaard maken voor minderjarigen? Zo'n alternatieve tijdlijn is in theorie minder verslavend omdat deze niet is toegesneden op wat de gebruiker leuk vindt. Daardoor stopt die mogelijk eerder.
Een direct antwoord op de vraag kwam er niet. TikTok benadrukte vooral hoe "makkelijk" het is om tussen de twee varianten te schakelen. Tot zichtbare ergernis van Dekker-Abdulaziz.