Treinreiziger zal last krijgen van het vele werk aan het spoor

• Jorn Kompeer

  redacteur Binnenland

Wie met de trein reist, moet komende jaren rekening houden met veel meer overlast door werkzaamheden. Er is zo veel spoorwerk, dat het niet meer lukt alle klussen in te delen op rustige momenten. Daarvoor waarschuwt spoorbeheerder ProRail, waar ze alle werkzaamheden indelen.

Wanneer een spoorlijn onderhoud nodig heeft, probeert ProRail dat altijd op momenten in te plannen dat er weinig reizigers zijn. Zoals 's nachts, in de weekenden of tijdens vakanties. Reizigers moeten dan op zoek naar een alternatief, vaak in de vorm van bussen die er veel langer over doen.

Maar volgens de spoorbeheerder lukt het komende jaren niet meer de reizigers zoveel mogelijk te ontzien. "Vanwege personeelstekort in combinatie met een enorme toename aan spoorwerk, is dit niet langer vanzelfsprekend. Daarom gaan spooraannemers nu ook buiten de reizigersluwe periodes aan de slag."

"De tekorten zijn niet nieuw", vertelt ProRail-woordvoerder Coen van Kranenburg. "Maar tegelijk voeren we veel meer werkzaamheden uit dan voorheen, zo'n 40 procent meer dan tien jaar geleden".

Het gaat bijvoorbeeld om werkzaamheden om spoordijken te versterken. Die zijn soms meer dan 150 jaar geleden aangelegd en kunnen de hoeveelheid treinen van tegenwoordig niet meer aan. Of het plaatsen van extra seinen, zodat treinen dichter achter elkaar kunnen rijden. "Voor al die klussen hebben we personeel nodig en dat is lastig te vinden, zeker 's nachts en tijdens de vakanties."

Het uitstellen van werkzaamheden, om zo de overlast te beperken, is volgens de spoorbeheerder geen optie. "Dat betekent dat je onveilige situaties gaat creëren. En het niet plegen van onderhoud leidt altijd tot meer storingen, dus dan hebben reizigers er alsnog last van", legt Kranenburg uit.

10.000 reizigers in Leeuwarden

Komend jaar zijn vooral reizigers rond station Leeuwarden de klos. In juni 2024 - nog buiten de vakantietijd - ligt het grootste deel van het treinverkeer daar drie weken plat vanwege werkzaamheden aan het spoor. Bijna 10.000 reizigers krijgen daar dagelijks mee te maken, zo is de verwachting.

Vervelend, maar volgens ProRail kan het echt niet op een ander moment. "Omdat we in de zomervakantie ontzettend veel mensen nodig hebben voor grote spoorprojecten in Amersfoort en in Ede. Op deze plaatsen leidt doordeweeks werken buiten vakanties onherroepelijk tot een verkeersinfarct."

ProRail noemt 2024 wat dat betreft nog maar het 'voorproefje'. "We weten al dat wat we volgend jaar in Friesland doen, de komende jaren nog veel vaker zal gebeuren op meer plekken in het land." Behalve reizigers zullen ook goederenvervoerders daar last van krijgen, zoals met doordeweekse werkzaamheden op de Havenspoorlijn in Rotterdam en de Betuwelijn.

'Zure appel'

Demissionair staatssecretaris Heijnen, verantwoordelijk voor het spoor, is niet blij met de extra overlast, maar is tegelijkertijd ook niet blind voor de personeelstekorten. "Het is voor reizigers altijd vervelend als ze moeten omreizen of als bussen in plaats van treinen worden ingezet vanwege werkzaamheden. Deze werkzaamheden zijn noodzakelijk om treinen veilig over het spoor te kunnen laten rijden en dat is ook in het belang van de reizigers."

Ze noemt het "een zure appel voor reizigers, maar wel eentje waar we helaas doorheen moeten bijten".