Waterlozing kerncentrale geeft economische kopzorgen in Fukushima
De Japanse overheid heeft in samenwerking met het bedrijf dat de ontplofte kerncentrale in Fukushima beheert, besloten om tienduizenden liters aan koelwater in de oceaan te lozen. Dat levert in binnen- en buitenland grote zorgen op.
Er wordt niet alleen gevreesd voor potentiële milieuschade, maar ook voor de (indirecte) economische effecten. "We zijn hier gewend aan tegenspoed," zegt Yusuke Kimura, onderdirecteur bij het toerismebureau van Fukushima. "Als we hierdoor weer een slechte reputatie oplopen, moeten we nog een keer ons best gaan doen om dat te herstellen."
Velden vol watertanks
De Japanse overheid zegt dat het behandelde water veilig genoeg is om in de oceaan te lozen. Het Internationaal Atoomagentschap beaamt dat en concludeert na twee jaar onderzoek dat de impact op de natuur verwaarloosbaar is.
Het koelwater moet worden geloosd omdat de maximale opslagcapaciteit volgend jaar gaat worden bereikt. Rond de kerncentrale staan velden vol watertanks. "We hebben meerdere opties overwogen, maar dit was de meest efficiënte en praktische oplossing," zegt een vertegenwoordiger van beheerder Tokyo Electric Power Company (TEPCO) over de lozing.
Critici zeggen dat het behandelde water vooralsnog hoge doses radioactieve materialen zoals tritium bevat. Japan zegt dat het zich houdt aan de internationale standaarden en wijst erop dat andere landen koelwater lozen met veel hogere concentraties radioactief materiaal.
China heeft desondanks aangegeven de import uit meerdere regio's in Japan te verbieden. In Zuid-Korea wordt al maanden geprotesteerd en zijn Koreanen massaal zeezout aan het inkopen uit angst voor toekomstige radioactieve besmetting.
Mee naar Fukushima
Japan zoekt nu steun bij bondgenoten. Premier Kishida heeft de waterlozing vrijdag besproken met de Amerikaanse president Biden tijdens hun ontmoeting in de VS. Kishida zei na afloop dat hij Fukushima dit weekend nog gaat bezoeken. Daarna wordt besloten wanneer de waterlozing begint.
Na veel gelobby van Japan heeft de Europese Unie afgelopen maand aangekondigd het verbod op de import van producten uit Fukushima op te heffen. Een grote overwinning voor Kishida, maar toch blijft ook in eigen land kritiek klinken. Het Japanse kabinet heeft de bevolking meerdere malen verzekerd dat het zogenaamde ALPS-waterfiltratiesysteem van hoge kwaliteit is en dat zorgen niet nodig zijn.
Maar de inwoners van Fukushima gaat het niet alleen om de wetenschap. Ze vrezen potentiële imagoschade. "Verschillende onderzoeken laten zien dat mensen, vooral uit Aziatische landen, niet naar Fukushima willen komen na de koelwaterlozing," zegt William McMichael, onderzoeker aan de Universiteit van Fukushima.
Verbeteren imago
Hij neemt zijn eigen studenten mee op reis om te laten zien dat Fukushima veilig is. "Na twaalf jaar lang keihard werken om economisch herstel te realiseren, zijn de mensen bang dat al hun werk nu ongedaan gemaakt wordt, vooral in de toerismesector."
In 2011 trok de regio Fukushima bijna 60.000 bezoekers, maar na de ramp viel dit aantal in een jaar tijd terug naar 35.000. Het woord Fukushima, de naam van de hele provincie, werd een synoniem voor de kernramp en potentiële bezoekers begonnen de hele regio te mijden. Daarom investeerde de provincie tijd en geld in het verbeteren van het imago.
Met 'hooptoerisme' werden de toeristen weer teruggehaald:
Fukushima begon een 'hooptoerisme'-programma waarvoor vertegenwoordigers van buitenlandse reisbureaus werden uitgenodigd. Ook McMichael was erbij betrokken. Het duurde jaren, maar dankzij deze promotiecampagne bereikten de bezoekersaantallen in 2019 weer het niveau van voor de kernramp. De aantallen kelderden tijdens de pandemie, maar groeien weer gestaag nu de coronamaatregelen zijn opgeheven.
"Onze grootste zorg is dat er straks weer negatieve geruchten over ons rondgaan", zegt Kimura van het toeristenbureau. De nationale overheid heeft het besluit over het lozen van koelwater genomen zonder inspraak van de inwoners van Fukushima. Vooral daar is onbegrip over, omdat juist deze mensen de grootste economische last moeten dragen.
"Het draait hier om de bezoekers. Veel mensen maken zich zorgen over de kans, al is die klein, dat ze in aanraking komen met radioactieve materialen", zegt McMichael. "Alleen al dat idee kan Fukushima enorm beschadigen."
