Computer herkent Pink Floyd-nummer uit brein luisteraars

Wetenschappers zijn erin geslaagd om een herkenbare versie van Another Brick in the Wall van Pink Floyd te reconstrueren, puur op basis van de hersenactiviteit van mensen die naar het nummer luisterden. Een computermodel bouwt die gegevens om naar muziek, zonder gebruik te maken van informatie over het nummer zelf.

Het resultaat is een versie van Another Brick in the Wall die niet meteen de top 40 binnen zal denderen, maar wel duidelijk herkenbaar is als het Pink Floyd-nummer. De groep luisteraars bestond uit 29 patiënten die elektroden in hun brein hadden gekregen om een heel andere reden: om de precieze locatie van hun epileptische aanvallen te meten. Daardoor konden de onderzoekers van de Universiteit van Californië tot in detail in kaart brengen wat er in hun brein omging.

Hieronder kun je horen hoe dat klinkt. Het eerste geluidsfragment is een reconstructie op basis van de hersenactiviteit van één patiënt die naar het nummer luistert. Het tweede fragment is gebaseerd op de hersenactiviteit van 29 patiënten gecombineerd:

Het YouTube-fragment hieronder is de versie van het nummer die de patiënten te horen kregen:

"Een zeer interessante studie", vindt neurowetenschapper Julia Berezutskaya van de Nijmeegse Radboud Universiteit, zelf niet betrokken bij het onderzoek. "Het is een van de eerste studies die dit op deze manier doen, en het geeft inzicht in hoe muziek wordt verwerkt in ons brein."

De onderzoekers claimen zelfs dat ze een nieuw hersengebied hebben gevonden waar specifiek ritme wordt verwerkt. Muziekwetenschapper Henkjan Honing van de Universiteit van Amsterdam is daarover kritisch: "Een gecontroleerd experiment zou hier uitkomst hebben gebracht", legt hij uit, "denk aan muziek met of zonder expliciet ritme, zodat je kunt aantonen dat een specifiek hersengebied actief is in het eerste, maar niet in het laatste geval. Maar dat is niet gebeurd."

Woorden en foto's

De afgelopen tijd verschenen ook meerdere studies waarin het wetenschappers lukte om woorden en zinnen te herkennen in ons brein. Dat laatste is een specialisme van Berezutskaya. Zij hoopt dat we op termijn taal zo goed in het brein van verlamde mensen kunnen herkennen, dat die weer kunnen communiceren.

Ook zijn al vergelijkbare studies gedaan waarin de computer in het brein van proefpersonen foto's kon herkennen waar ze naar keken. Als je die informatie terugstuurt in het brein van blinde mensen, zouden zij weer visuele ervaringen moeten kunnen krijgen. Zo is het al gelukt om blinde mensen getallen te laten zien, vertelt Berezutskaya.

Privacy

Een veelgehoord punt van zorg is de privacy rond dit soort onderzoek. Als hersenscanners en computers zo precies kunnen zien wat er in ons hoofd omgaat, kunnen onze gedachten dan nog wel privé blijven? Die zorgen zijn voorbarig, vindt Berezutskaya. Om betrouwbare informatie te krijgen, zal je apparatuur in het brein van mensen aan moeten brengen, zegt ze. Zonder elektroden en geavanceerde apparatuur is er weinig op te pikken uit ons hoofd.