'Prijs kilozak choco-pepernoten dit jaar door grens van 5 euro'

Nederland mag dan nog massaal op vakantie zijn, de distributiecentra raken alweer behoorlijk gevuld met verse chocoladeletters en pepernoten. En één ding is wel duidelijk: door de enorme prijsstijgingen van cacao en suiker zal het voor de zoetekauwen slikken worden.

Chocoladefabrikant Droste geeft aan dat chocoladeletters dit jaar zo'n 10 à 15 procent duurder zullen zijn. Met de prijsverhoging van vorig jaar erbij gaat het dan al snel over 25 tot 30 procent. "Het is gewoon hard nodig", aldus commercieel directeur Bernard Brummelaar. "We betalen bijvoorbeeld 50 procent meer voor cacao, onze belangrijkste grondstof, en 25 procent meer voor suiker."

Het bedrijf moest vorig jaar al drie prijsverhogingen doorvoeren. "Nog nooit gebeurd. Maar elke verhoging was pure noodzaak. Als we dat niet hadden gedaan, hadden we hier het licht uit kunnen doen."

Naast de gestegen grondstofkosten heeft het bedrijf - zoals veel andere bedrijven - ook te maken met hogere transport-, verpakkings-, loon- en energiekosten. "Energie kostte vorig jaar vier keer zoveel als voor corona."

Ongunstige weers- en oogstverwachting

De prijzen voor cacao op de beurs in New York zitten op het hoogste niveau in ruim tien jaar tijd. "Ze komen dicht bij de vorige piek uit 2011", zegt sectoreconoom food Thijs Geijer van ING. "Een belangrijke factor hierbij zijn de ongunstige weers- en oogstverwachtingen in de belangrijkste productiegebieden. Die bepalen mede de prijs."

Bij andere agrarische grondstoffen is er nu juist sprake van een prijsdáling, zoals bij granen en plantaardige olie, aldus Geijer. Maar bij cacao en suiker dus juist niet. "Die inflatie zit nog in pijplijn. Als suiker en cacao duurder worden, dan worden categorieën als snoepgoed en chocola op een gegeven moment ook duurder. Dat zijn de producten die op dit moment in het oog springen."

Ook Oscar de Lange ziet de stijgende kosten met lede ogen aan. Hij is directeur-eigenaar van pepernotenproducent Van Delft Biscuits, jaarlijks verantwoordelijk voor zo'n 5,5 miljard pepernoten, driekwart van de Nederlandse markt. Van Delft produceert voor de eigen winkels en ook huismerken van onder meer Albert Heijn, Jumbo, Kruidvat en HEMA.

Een fors deel van de gestegen kosten zal de supermarkt of drogist gaan doorberekenen aan de klant. "Wij gaan daar natuurlijk niet over, maar ik vermoed dat de pepernoten dit jaar zo'n 20 procent duurder worden voor de consument."

Dat betekent dat een zak van een kilo - pepernoten met chocola bijvoorbeeld - de grens van 5 euro nadert. Of er zelfs overheen gaat. "Dat is misschien een probleem, ik weet het niet. Mensen kopen doorgaans twee of drie keer per jaar een kilozak chocoladekruidnoten voor het huishouden."

De Lange legt uit hoe het kan dat de pepernoten dit jaar duurder zijn:

De pepernotenproducent zag dat eerder dit jaar een kilozak paaseitjes voor het eerst boven de 5 euro werd verkocht. Dit bleek nauwelijks effect te hebben op de verkoop. De Lange: "Consumenten gaan er niet minder van kopen, ondanks 5,49 euro voor een zak. Pasen en Sinterklaas zijn één keer per jaar hè. Er zit veel gevoel en emotie bij. Men ziet gewoon dat kruidnoten worden geassocieerd met gezelligheid en een nostalgisch, warm gevoel losmaken. Zo'n zak willen de mensen gewoon in huis hebben."

Wel ziet De Lange een trend naar kleinere verpakkingen. "Hoe hoger de prijs wordt, hoe meer mensen geneigd zijn kleinere zakken te kopen. Dat is in principe duurder, maar het lijkt goedkoper."

Ook Droste biedt sinds twee jaar een kleinere en dus goedkopere chocoladeletter aan. Eentje van 100 gram, te koop naast de klassieke en meest verkochte letter van 135 gram. En dat is geen voorbeeld van 'graaiflatie', wil Brummelaar van Droste maar zeggen: "We willen onze producten betaalbaar houden, ook voor mensen met een smallere beurs."