Ruim 250 ouderenzorgorganisaties stappen naar de rechter om tarieven
Meer dan 250 organisaties in de ouderenzorg spannen een kort geding aan tegen zorgkantoren. Ze vinden dat ze de komende jaren te weinig geld krijgen van die kantoren om goede zorg te kunnen leveren.
"Je zult dan keuzes moeten maken", zegt bestuurder Roeli Mossel van de Noord Nederlandse Coöperatie van Zorgorganisaties (NNCZ). "We kunnen mensen nog wel douchen en uit bed halen, maar bijvoorbeeld dagbesteding lukt dan niet meer."
Zorgkantoren sluiten contracten met zorgaanbieders. In elke regio van Nederland is zo'n kantoor, dat verbonden is aan de grootste verzekeraar daar. De zorgkantoren die nu worden gedaagd zijn die van VGZ, Zilveren Kruis, CZ, Menzis, Zorg en Zekerheid en Salland. De maximale tarieven die ze voor volgend jaar aan de ouderenzorgorganisaties willen betalen, zijn iets lager dan dit jaar.
De tegenvaller komt bovenop een andere grote bezuiniging die demissionair minister Helder voor Langdurige Zorg al had aangekondigd. De langdurige zorg krijgt er de komende vijf jaar 4,3 miljard euro bij en dat is 700 miljoen euro minder dan waar vanuit werd gegaan.
Langer thuis
Het aantal ouderen groeit de komende jaren sterk. In 2020 was volgens het ministerie van Volksgezondheid ongeveer 1 op de 21 mensen tachtigplusser, in 2040 is dat 1 op de 12. In de ouderenzorg is de belangrijkste maatregel dat ouderen veel langer thuis moeten blijven wonen. Zo moeten de kosten van de ouderenzorg omlaag gaan.
Zorgbestuurders zeggen achter die omslag te staan, maar vinden dat het nu te snel gaat. "We vinden allemaal dat de zorg meer iets van de hele maatschappij moet worden", zegt Janine Noordhuis van Zorgspectrum Het Zand. "Maar de vraag is: hoe organiseren we het met elkaar?"
De situatie in de ouderenzorg is volgens haar nu al nijpend, zeker na de coronaperiode. "We hebben een groot verzuim, mensen zijn moe. Als je daar nog meer druk op wil leggen en je hebt nog niet het antwoord op de andere problemen bedacht, dan krijg je nog meer druk."
Minder geld voor medewerkers
Zorgorganisaties moeten daarnaast meer financiële tegenvallers opvangen. Zo krijgen ze ook ruim 4 procent minder budget om hun gebouwen te bekostigen. Ook gaan de loonkosten flink omhoog door nieuwe cao-afspraken. Mossel van NNCZ verwacht dat ze in haar organisatie 3 miljoen euro moet bezuinigen.
In de hele provincie Groningen zijn de gevolgen nog groter. "We hebben berekend dat we als collectief 100 miljoen euro moeten bezuinigen. Dat betekent dat we 2000 medewerkers niet meer kunnen betalen."
De gevolgen zijn volgens Mossel per organisatie verschillend. "De ene organisatie zal meteen moeten reorganiseren, de ander kan het nog even uitzingen. Maar het is een heel vreemd signaal, want we hebben juist ons best gedaan om nieuwe medewerkers binnen te halen."
Ook bij de Brabantse zorgorganisatie De Wever is de vraag hoe het verder moet. "Wij moeten, zoals het er nu naar uitziet, de komende jaren 15 miljoen euro bezuinigen", zegt bestuurder Marcel van der Priem. "Dat kan niet alleen door verder te besparen op eten en de ict."
Het is volgens hem bijna onvermijdelijk dat vanaf volgend jaar medewerkers minder diensten kunnen draaien. "Ik sluit niet uit dat we daardoor activiteiten moeten stoppen of dat het zelfs invloed heeft op de kwaliteit van de zorgverlening."
Ook gehandicaptenzorg naar de rechter
In de gehandicaptenzorg hadden 58 aanbieders al aangekondigd naar de rechter te stappen, omdat ook zij vinden dat ze te weinig geld krijgen om goede zorg te leveren.
Zorgverzekeraars Nederland zegt in een reactie dat bij het inkoopbeleid van zorgkantoren "de nadruk ligt op het toegankelijk en betaalbaar houden van langdurige zorg". De brancheorganisatie laat verder weten "de hoop te hebben dat zorgaanbieders zien dat we alleen gezamenlijk de grote maatschappelijke en personele uitdagingen in de langdurige zorg het hoofd kunnen bieden".