Hooggerechtshof VS zet streep door positieve discriminatie bij universiteiten

Amerikaanse universiteiten mogen ras niet meer als factor laten meewegen bij het toelaten van studenten. Dat heeft het Hooggerechtshof besloten. Het hof zet een streep door het toelatingsbeleid van Harvard en de Universiteit van North Carolina (UNC) waarin positief wordt gediscrimineerd.

Dit toelatingsbeleid wordt gebruikt om het aantal zwarte studenten, studenten met een Latijns-Amerikaanse achtergrond en studenten uit andere ondervertegenwoordigde minderheidsgroepen op de universiteiten te vergroten.

Een actiegroep met de naam Students for Fair Admissions die tegen dit soort beleid is, vocht beslissingen van lagere rechtbanken aan, en met succes. De groep vindt dat met dit toelatingsbeleid niet iedereen gelijke bescherming van de wet geniet. Zo geldt de positieve discriminatie niet voor Aziatische Amerikanen, die vaak goed presteren op school maar voor wie het door het toelatingsbeleid moeilijker is op om de universiteit van hun keuze aangenomen te worden.

'Doet vooruitgang teniet'

Universiteiten hebben te lang "ten onrechte geconcludeerd dat de toetssteen van de identiteit van een individu niet de overwonnen uitdagingen, de opgebouwde vaardigheden of geleerde lessen zijn, maar de kleur van hun huid", zegt opperrechter John Roberts.

Rechter Sonia Sotomayor, die het niet eens is met het besluit van het overwegend conservatieve hof, schrijft juist dat de beslissing decennia van vooruitgang tenietdoet. Ketanji Brown Jackson, de eerste zwarte vrouwelijke rechter in het Hooggerechtshof, noemt het besluit "werkelijk een tragedie voor ons allemaal".

Divers talent

De universiteiten Harvard (privaat) en UNC (publiek) zeiden eerder dat ras slechts een factor is waar de instellingen naar kijken, en dat als ze daar geen rekening meer mee houden, dat zal leiden tot veel minder inschrijvingen vanuit ondervertegenwoordigde groepen.

De bewuste universiteiten zien hun toelatingsbeleid niet alleen als remedie tegen raciale ongelijkheid en uitsluiting, maar ook als een manier om divers talent de arbeidsmarkt op te brengen.

In 2016 besloot het Hooggerechtshof, dat toen een andere samenstelling had, nog dat toelatingsprogramma's van universiteiten waarin rekening wordt gehouden met ras mochten bestaan.

"Ernstig oneens"

President Biden heeft inmiddels gereageerd op de beslissing van het Hooggerechtshof. Hij zei dat hij het "ernstig oneens" is met het besluit en "diep teleurgesteld is". Hij drong er bij universiteiten op aan de uitspraak van vandaag "niet het laatste woord" te laten zijn. "Ze moeten zich blijven inzetten voor studenten met verschillende achtergronden die heel Amerika vertegenwoordigen."

Opmerkelijk was Bidens antwoord op de vraag van een journalist wat hij van het Hooggerechtshof vindt. "Dit is geen normaal hof", zei de president.